شیراز، شهر شعر و گل و بلبل، همواره نامش با شاعران نامدار ایرانی گره خورده است. از سعدی شیرین‌سخن تا حافظ شیرازی، غزل‌سرای بی‌بدیل، هرکدام گوشه‌ای از فرهنگ و هنر این سرزمین را به تصویر کشیده‌اند. در این مطالب از ناب تریپ، سفری به دیار لسان‌الغیب خواهیم داشت و به معرفی آرامگاه حافظ، مشهورترین شاعر ایرانی، در مجموعه حافظیه شیراز خواهیم پرداخت.
با ما همراه باشید تا با معماری این مجموعه، تاریخچه‌ی آن، آداب و رسوم زیارت حافظ و جاذبه‌های اطراف حافظیه آشنا شوید. در این سفر، غرق در دنیای شعر و عرفان حافظ خواهیم شد و از زیبایی‌های معماری ایرانی در حافظیه لذت خواهیم برد.
حافظیه شیراز، فقط یک آرامگاه نیست، بلکه دریچه‌ای به دنیای شعر، عرفان و فرهنگ ایرانی است.
حافظیه شیراز کجاست؟ سفری به دیار لسان‌الغیب
شیراز، شهر شعر و ادب، همیشه نامش با شاعران نامدار ایرانی گره خورده است. از سعدی شیرین‌سخن تا حافظ شیرازی، غزل‌سرای بی‌بدیل، هرکدام گوشه‌ای از فرهنگ و هنر این سرزمین را به تصویر کشیده‌اند.
حافظ شیرازی، شاعر نامدار ایران
خواجه شمس‌الدین محمد حافظ شیرازی، با تخلص حافظ، چهره‌ای درخشان در آسمان ادب فارسی است. غزل‌های دلنشین او، سرشار از عرفان، عشق، حکمت و فلسفه است. اشعار حافظ، نه تنها در ایران بلکه در سراسر جهان مورد توجه و علاقه‌ی اساتید و دوستداران ادبیات قرار دارد.
چرا حافظ به لسان‌الغیب شهرت دارد؟
لقب «لسان‌الغیب» به معنای «ترجمان اسرار نهانی» به حافظ داده شده است. بسیاری از ابیات او، تفاسیر عمیقی از زندگی، عشق و ارتباط انسان با معبود را به نمایش می‌گذارد. همین نگاه عارفانه و رازآلود، باعث شده تا حافظ را لسان‌الغیب بنامند.
غزل‌های حافظ، پنجره‌ای به دنیای عرفان و عشق
حافظ با زبانی ساده و دلنشین، مفاهیم بلند عرفانی را بیان می‌کند. غزل‌های او سرشار از استعاره‌ها و تشبیه‌های زیبا است که خواننده را به دنیایی از عشق، راز و رمز می‌برد. چه کسی است که نداند:
دلاّل عشق منم، شهره‌ی شهرآشوبم
هر کجا عاشق سرگشته‌ای بینم گویمش برو یار…
حافظ
این بیت زیبا، نشان از وسعت اندیشه و نگاه عاشقانه‌ی حافظ به زندگی دارد.
معرفی حافظیه شیراز
حافظ شیرازی در سال ۷۹۲ هجری قمری درگذشت. آرامگاه او در شمال شرقی شهر شیراز و در دامنه‌ی کوه چهل‌مقام قرار دارد. این مجموعه به نام «حافظیه» شهرت یافته و به یکی از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری شیراز تبدیل شده است.
حافظیه کجاست؟ مسیریابی برای رسیدن به آرامگاه
حافظیه در ابتدای خیابان گلستان، حد فاصل چهارراه ادبیات و چهارراه حافظیه قرار دارد. این مجموعه به راحتی از طریق وسایل حمل و نقل عمومی و یا خودرو شخصی قابل دسترس است.
دسترسی با خودرو شخصی:
از سمت شمال: اگر از سمت شمال به حافظیه می‌روید، باید وارد بلوار گلستان شوید و به سمت جنوب حرکت کنید. حافظیه در سمت چپ شما قرار خواهد گرفت.
از سمت جنوب: اگر از سمت جنوب به حافظیه می‌روید، باید وارد خیابان کریم‌خان زند شوید و به سمت شمال حرکت کنید. سپس وارد بلوار گلستان شوید و به سمت جنوب حرکت کنید. حافظیه در سمت چپ شما قرار خواهد گرفت.
از سمت شرق: اگر از سمت شرق به حافظیه می‌روید، باید وارد خیابان عرفی شوید و به سمت غرب حرکت کنید. سپس وارد خیابان شهید دستغیب شوید و به سمت جنوب حرکت کنید. در نهایت وارد بلوار گلستان شوید و به سمت جنوب حرکت کنید. حافظیه در سمت چپ شما قرار خواهد گرفت.
از سمت غرب: اگر از سمت غرب به حافظیه می‌روید، باید وارد خیابان شهید دستغیب شوید و به سمت جنوب حرکت کنید. در نهایت وارد بلوار گلستان شوید و به سمت جنوب حرکت کنید. حافظیه در سمت چپ شما قرار خواهد گرفت.
دسترسی با مترو (آینده‌ای نزدیک):
در حال حاضر، ایستگاه متروی حافظیه در دست احداث است و در آینده‌ای نزدیک، امکان دسترسی به حافظیه از طریق مترو نیز فراهم خواهد شد.
تاریخچه‌ی شکل‌گیری حافظیه
تا قرن نهم هجری قمری، آرامگاه حافظ تنها گوری ساده در قبرستان قدیمی شهر بود. در آن زمان، سعدی، شاعر نامدار ایرانی، با ساخت بنایی بر فراز این آرامگاه، گامی در جهت حفظ و احترام به این شاعر بزرگ برداشت.
اما در دوران حکومت کریم‌خان زند، تغییرات اساسی در حافظیه ایجاد شد. در این دوره، باغ و عمارتی باشکوه در اطراف آرامگاه حافظ ساخته شد و این مجموعه به نام حافظیه مشهور گردید.
معماری آرامگاه حافظ
معماری آرامگاه حافظ، نمونه‌ای از هنر و ذوق ایرانی در دوران زندیه است. این بنا از دو بخش اصلی تشکیل شده است:
- هشتی ورودی حافظیه، با طاق‌ها و کاشی‌کاری‌های زیبا، فضایی دلنشین و با شکوه را برای زائران و گردشگران فراهم می‌کند.
- در حیاط حافظیه، حوضی زیبا با گل‌ها و درختان سرسبز وجود دارد که فضایی آرامش‌بخش را به وجود آورده است.
- بقعه‌ی حافظ در مرکز حیاط حافظیه قرار دارد. این بنا از سنگ مرمر ساخته شده و با کاشی‌کاری‌های ظریف و نقوش اسلیمی تزئین یافته است.
- در ضلع جنوبی حیاط حافظیه، دیوان‌خانه‌ای وجود دارد که محلی برای شعرخوانی و برگزاری مراسم‌های فرهنگی است.
بازدید از حافظیه شیراز
بازدید از حافظیه شیراز، تجربه‌ای منحصر به فرد و به‌یادماندنی است. در این مکان، می‌توانید با اشعار و اندیشه‌های حافظ آشنا شوید، در فضایی سرشار از آرامش قدم بزنید و از زیبایی‌های معماری ایرانی لذت ببرید.
بهترین زمان برای بازدید از حافظیه، صبح زود یا عصر است. در این ساعات، هوا خنک‌تر است و ازدحام جمعیت نیز کمتر است.
آداب و رسوم زیارت حافظ
زیارت حافظ، آداب و رسوم خاص خود را دارد. برخی از این آداب عبارتند از:
فال حافظ، رازگشایی با دیوان اشعار
یکی از مشهورترین آداب زیارت حافظ، فال گرفتن از دیوان او است. برای این کار، باید دیوان حافظ را باز کنید و به طور تصادفی صفحه‌ای را انتخاب کنید. بیتی که در آن صفحه آمده است، فال شما خواهد بود.
بستن دخیل به شاخه‌ی سرو
در حیاط حافظیه، درخت سرو کهنی وجود دارد. برخی از زائران، به شاخه‌ی این درخت دخیل می‌بندند و حاجت خود را از حافظ طلب می‌کنند.
جاذبه‌های اطراف حافظیه شیراز
علاوه بر حافظیه، جاذبه‌های گردشگری دیگری نیز در اطراف این مجموعه وجود دارد که می‌توانید از آن‌ها بازدید کنید.
- دروازه‌ی قرآن، در ورودی اصلی شهر شیراز است. این دروازه با کاشی‌کاری‌های زیبا و آیات قرآن مجید تزئین یافته است.
- باغ نارنجستان قوام، یکی از زیباترین باغ‌های ایرانی در شهر شیراز است. این باغ با حوض‌ها، گل‌ها، درختان نارنج و عمارتی تاریخی، فضایی دلنشین و آرامش‌بخش را برای گردشگران فراهم می‌کند.
برخی از نکات جالب و خواندنی در مورد حافظیه شیراز
– حافظیه، میزبان شخصیت های برجسته: حافظیه شیراز در طول تاریخ میزبان شخصیت های برجسته ای از جمله پادشاهان، شاعران، نویسندگان و گردشگران از سراسر جهان بوده است.
– حافظیه، نمادی از فرهنگ ایرانی: حافظیه شیراز به عنوان یکی از مهم ترین جاذبه های گردشگری ایران، نمادی از فرهنگ و هنر این سرزمین به شمار می آید.
– حافظیه، مکانی برای برگزاری مراسم: حافظیه شیراز در طول سال میزبان مراسم های مختلف فرهنگی از جمله شعرخوانی، گلاب‌فشانی و حافظ‌شناسی است.
– حافظیه، مکانی برای تفکر و تأمل: حافظیه شیراز با فضایی آرام و معنوی، مکانی مناسب برای تفکر و تأمل در مورد زندگی، عشق و هستی است.
حافظیه شیراز، گنجینه‌ای از هنر و معماری
حافظیه شیراز فقط به دلیل اشعار حافظ مشهور نیست، بلکه این مجموعه از نظر معماری نیز بسیار دیدنی است. در ادامه به برخی از ویژگی های معماری این بنا اشاره می کنیم:
– استفاده از کاشی کاری: کاشی کاری یکی از مهم ترین عناصر معماری ایرانی است و در حافظیه شیراز نیز به وفور از آن استفاده شده است.
– استفاده از سنگ مرمر: سنگ مرمر از دیگر مصالحی است که در ساخت حافظیه شیراز به کار رفته است. این سنگ در نمای بیرونی و داخلی بنا استفاده شده است.
– استفاده از آجر: آجر نیز یکی دیگر از مصالح اصلی در ساخت حافظیه شیراز است. از آجر در ساخت دیوارها، طاق ها و گنبدها استفاده شده است.
– استفاده از خطاطی: در جای جای حافظیه شیراز می توانید نمونه های زیبایی از خطاطی را مشاهده کنید. این خطاطی ها به وسیله هنرمندان برجسته ایرانی بر روی کاشی ها و سنگ ها نوشته شده اند.
سوالات متداول در مورد حافظیه شیراز
۱. بهترین زمان برای بازدید از حافظیه شیراز چه زمانی است؟
بهترین زمان برای بازدید از حافظیه شیراز، صبح زود یا عصر است. در این ساعات، هوا خنک تر است و ازدحام جمعیت نیز کمتر است.
۲. چگونه می توان به حافظیه شیراز رفت؟
می توانید با استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی مانند اتوبوس و تاکسی به حافظیه شیراز بروید. همچنین می توانید با استفاده از خودرو شخصی به این مجموعه بروید.
۳. چه چیزهایی را می توان در حافظیه شیراز دید؟
در حافظیه شیراز می توانید آرامگاه حافظ، دیوانخانه حافظ، باغ و عمارت حافظیه و موزه حافظ را ببینید.
۴. آیا در حافظیه شیراز امکان عکاسی و فیلمبرداری وجود دارد؟
بله، در حافظیه شیراز می توانید آزادانه عکاسی و فیلمبرداری کنید.
