معامله در بازارهای مالی و سرمایهگذاری به جذابترین روشهای کسب درآمد و حفظ ارزش دارایی در میان سرمایهداران تبدیل شده است. روشهای مختلفی برای درک حرکت قیمت و پیشبینی روند آن در آینده وجود دارد که به معاملهگران کمک می کند در زمان درست تصمیم مناسب بگیرند. از میان این روشها میتوان به انواع تحلیل تکنیکال و تحلیل فاندامنتال اشاره کرد.
اگر با این تحلیلها آشنا باشید، حتما نام «پرایس اکشن» (Price Action) را شنیدهاید. پرایس اکشن شاخهای از تحلیل تکنیکال است که با بررسی روند قیمت یک ابزار مالی یا دارایی با ارزش به سرمایهگذار برای تصمیمگیری در معاملات کمک زیادی میکند. در این مقاله شما را با مفهوم پرایس اکشن به سبک ICT آشنا خواهیم کرد. پس با ما همراه باشید.
پرایس اکشن چیست؟
پرایس اکشن، حرکت قیمت یک دارایی با ارزش به شمار میرود که در طول زمان ترسیم شده است. می توان گفت، پرایس اکشن مبنای تمام تحلیلهای تکنیکال نمودارهای سهام، کالا یا سایر داراییها را تشکیل میدهد.
بسیاری از معاملهگران کوتاهمدت برای تصمیمگیری در معاملات به طور انحصاری بر پرایس اکشن (عملکرد قیمت) و روندهایی که با استفاده از آن ترسیم میشوند، تصمیم میگیرند.
به طور کلی، تحلیلهای تکنیکال و الگوهای نموداری از پرایس اکشن مشتق میشوند. ابزارهای تحلیل تکنیکال مانند میانگین متحرک (مووینگ اوریج) نیز از روی پرایس اکشن محاسبه شده و برای اطلاعرسانی روند قیمت در آینده استفاده میشوند. اگرچه بسیاری از تریدرها از پرایس اکشن برای پیشبینی آینده قیمت دارایی استفاده میکنند، اما این روش موفقیت معامله را تضمین نمیکند.
پرایس اکشن را میتوان بر روی نمودارهای قیمت در طول زمان رسم و تفسیر کرد. با این روش ، معاملهگران میتوانند روند قیمت، شکستها، معکوسها و سطوح مقاومت و حمایت را تشخیص دهند. لازم به ذکر است که بسیاری از تریدرها برای این منظور از نمودارهای کندل استیک استفاده میکنند، زیرا اطلاعات کندلها اطلاعات مورد نیاز را به خوبی نمایش میدهند. الگوهای کندلی مانند، الگوی چکشی، سه سرباز سفید، مرد حلق آویز و … همگی نمونههایی از تفسیر بصری پرایس اکشن هستند.
معرفی سبک ICT
کلمه ICT کوتاه شده اصطلاح Inner Circle Trader است. سبک ICT نوعی استراتژی معاملاتیست که برای انجام معاملات در بازارهای مالی به خصوص فارکس کاربرد زیادی دارد.
یکی از جنبههای استفاده از استراتژی ICT که مورد توجه ویژه قرار گرفته است، تمرکز بر شکار نقدینگی است. این به روش جستجوی فرصتهایی برای تجارت در مناطقی از بازار است که نقدینگی پایینی وجود دارد یا سایر معاملهگران فعالیت کمتری دارند. با روش ICT میشود از ناکارآمدیها و ضعفهای بازار استفاده کرد. همچنین، از حرکتهای کوچک قیمت که ممکن است مورد توجه دیگر معاملهگران قرار نگیرد، سود برد.
به بیان دیگر، سبک ICT شکلی از معامله است که با بررسی رفتار فعالان بازار و بازارگردانان مناطقی که خرید و فروشهای جعلی انجام میشوند را مشخص میکند. این سبک از معامله به تریدرهای خرد کمک میکند تا همسو با رفتار بازارگردانان عمل کنند و در دام تلههای بازار نیافتند.
در حالی که استراتژی ICT بازخورد مثبتی از برخی از معاملهگران دریافت کرده، توجه به این نکته مهم است که انتقادات و اختلاف نظرهایی نیز پیرامون این روش وجود دارد. مانند هر روش سرمایهگذاری، پیش از هر اقدامی، ابتدا در مورد بازار هدف و استراتزی خود تحقیق کنید.
به نوعی، روش ICT در نمودارهای قیمت، سطوح و قیمتهایی را جستجو میکند؛ که در آنجا، اسمارت مانی یا پول هوشمند وارد مارکت شده و از این طریق، رفتار و آینده دارایی را تحلیل و بررسی میکند.
ساختار بازار در سبک ICT
در حالت کلی ساختار بازار به ۴ شکل، رنج (Consolidation)، اصلاح (Retracement)، گستردگی (Expansion) و بازگشت (Reversal) تقسیم میشود.
- رنج (Consolidation): کانسالیدیشن یا رنج (تثبیت قیمت) را با نقطه تعادل یا حد وسط میشناسیم. رنج وقتی ایجاد میشود که قیمت به داخل یک دامنه معاملاتی وارد میشود و تمایلی به حرکت قوی به سمت بالاتر یا پایینتر ندارد. زمانی که قیمت تثبیت میشود، مارکت میکرها اجازه میدهند که سفارشات در هر دو طرف بازار ایجاد شوند و بعد منتظر یک حرکت جدید در آن حوالی میمانند.
- اصلاح (Retracement): اصلاح زمانی رخ میدهد که قیمت به درون رنج حرکتی اخیر خود باز میگردد. اهمیت یک اصلاح در این است که وقتی قیمت به درون آخرین رنج قیمتی باز میگردد، نشانه تمایل بخشی از مارکت میکرها به قیمتگذاری مجدد سطحهایی است که به طور موثر برای ارزش بازار ترید نشدهاند.
- گستردگی (Expansion): اکسپنشن یا روند توسعه یافته زمانی اتفاق میافتد که قیمت به سرعت از یک حد وسط (نقطه تعادل) حرکت میکند. اکسپنشن با ابزار اردربلاک جفت و جور میشود. حال اگر بخواهیم در مورد اهمیت این نوع روند صحبت کنیم، میتوانیم بگوییم که حرکت سریع قیمت از یک سطح نشاندهنده تمایل مارکت میکرها یا بازارسازها به آشکارسازی یک مدل قیمت گذاری مجدد است.
- بازگشت (Reversal): ریورسال یا بازگشت قیمت، یک حرکت برگشتی است. زمانی را که قیمت خلاف جهت رفته خود را در پیش میگیرد ریورسال میگویند. ریورسال را میتوان با دنبال کردن جریان استخرهای نقدینگی دنبال کرد.
معرفی برخی مفاهیم ICT
پرایس اکشن ICT زبان و اصطلاحات خاص خود را دارد که معاملهگران حرفهای برای همگام شدن با سفارشات نهادی و سرمایههای کلان لازم است با آن آشنا شوند.
اوردربلاک (Order block)
اوردربلاک جایی از نمودار قیمت است که قبلا بازیگران بزرگ بازار مانند بانکها یا موسسات با سرمایه کلان در آنجا سفارشات خرید یا فروش قابل توجهی قرار دادهاند. از این نقاط برای ورود یا خروج معامله استفاده میشود.
سفارشات زیادی در این منطقه تنظیم شدهاند که همین امر موجب ایجاد حمایت یا مقاومت شده است. با نزدیک شدن قیمت به این سطوح، این سفارشات بزرگ میتوانند فشار خرید یا فروش را جذب کنند و باعث معکوس شدن روند یا تثبیت قیمت شوند.
لازم به ذکر است که اوردربلاکها انواع مختلفی دارند که شامل، «میتیگیشن بلاک» (Mitigation block)، «برکر بلاک» (Breaker block)، «ریجکشن بلاک» (Rejection block) و … میشوند. در ویدئوی آموزشی که در ابتدای مقاله قرار دارد میتیگیشن بلاک در قالب یک مثال توضیح داده شده است.
به عنوان مثال در نمودار زیر، در سطح ۴۱۰ (خط قرمز) اوردرهای فروش زیادی قرار داده شدهاند که این اوردربلاک را به مقاومت تبدیل کرده است. همچنین، در سطوح ۳۶۰ و ۳۸۰ (خطوط سبز) نیز با اوردرهای خرید زیادی که ایجاد شده اوردربلاک حمایت شکل گرفته است.
استاپ هانت (Stop Hunt)
استاپ هانت زمانی اتفاق میافتد که فردی یک معامله انجام داده و برای سفارش خود حد ضرر تعیین کرده، پس از مدتی قیمت به حد ضرر برخورد میکند و معامله به پایان میرسد. در این صورت فرد با ضرر از معامله خارج میشود اما، روند به حالت قبل بر میگردد در جهتی که معامله قرار داشت و فرد دیگری از این ضرر او سود میبرد.
نقدینگی (Liquidity)
در سبک ICT دو نوع نقدینگی خرید و فروش داریم. نقدینگی خرید در جایی شکل میگیرد که خریداران حد ضرر خود را قرار دادهاند. در مقابل، نقدینگی فروش سطحی در نمودار است که فروشندگان حد ضرر خود را تنظیم کردهاند.
سرمایهگذاران بزرگ میدانند که تریدرهایی که سرمایه کوچک دارند حد ضرر خود را کجا تنظیم میکنند، بنابراین سفارشات خود را طوری قرار میدهند که با حد ضرر آنها برخورد کند و نقدینگی لازم برای معاملات آنها حاصل شود.
خلا نقدینگی (Liquidity Void)
خلا نقدینگی به دلیل تغییر ناگهانی و سریع قیمت اتفاق میافتد. در این شرایط در برخی قیمتها هیچ معاملهای انجام نمیشود و تنها با یک حرکت شارپ قیمت به سمت بالا یا پایین حرکت میکند. انتظار میرود که قیمت دوباره به این منطقه بازگردد و این خلا را پر کند. در ۵۰ درصد از مواقع این اتفاق رخ میدهد و قیمت باز میگردد. خلا نقدینگی باعث عدم تعادل در بازار میشود.
اسمارت مانی (Smart money)
اسمارت مانی (پول هوشمند) حجم زیادی از سرمایه است که بهطور یکجا در نقطهای وارد بازار میشود. این پول در اختیار سرمایهگذاران و بازیگران بزرگ بازار مانند بانکها و موسسات است. این پول میتواند کنترل بازار را به دست بگیرد. تشخیص جریان پول هوشمند به معاملهگران کمک میکند تا سودهای کلانی به دست آورند.
در استراتژی پرایس اکشن به سبک ICT همه تلاش بر این است که جریان این پول هوشمند و فعالیتی که در بازار انجام میدهد شناسایی شود تا معاملهگران تازهکار با سرمایههای خرد در دام سرمایهگذاران بزرگ نیافتند. با تشخیص جریان پول هوشمند بهترین نقاط برای تنظیم معاملات به تریدرها معرفی میشود.
مزایا سبک ICT پرایس اکشن
روش ICT پرایس اکشن مانند هر استراتژی معاملاتی دیگر دارای مزایا و معایبی است که در ادامه به برخی از آنها اشاره میکنیم.
- اجرای ساده و کارآمدی این سبک
- بررسی نوسانات قیمتی و تغییرات روند قیمت
- توجه به نقدینگی و ورودی و خروجی سرمایههای کلان
- عدم نیاز به اندیکاتورهای پیچیده
معایب سبک ICT پرایس اکشن
سبک ICT پرایس اکشن علاوه بر مزایایی که دارد، با نواقصی همراه است که عبارتند از:
- در تایم فریمهای بالا فرصتهای معاملاتی بیشتری به ما میدهد؛
- امکان خطا در آن وجود دارد؛
- یادگیری آن به دانش زیادی نیاز دارد.
چطور با این روش معامله کنیم؟
این روش معاملات بانکها و موسسات و ساختار بازار در سشنهای مختلف زیر ذره بین قرار میدهد و سعی دارد با دنبال کردن نقدینگی، خلا نقدینگی، ارزش منصفانه، استاپ لاسها و اردربلاکها معاملهگران خرد را برای انجام معاملات پر سود راهنمایی کند.
یکی از ابزارهایی که در این روش کاربرد زیادی دارد، اندیکاتور فیبوناچی است که خیلی به شناسایی نقاط مهم برای ورود و خروج معامله کمک میکند.
فیبوناچی
در سبک ICT از این ابزار برای پیدا کردن نقطه بهینه (OTE) ورود یا خروج معامله استفاده میشود. این اندیکاتور را در یک روند قیمت بر روی پایینترین کف به بالاترین سقف پیاده میکنیم. با استفاده از درصدهای مهم و مناطقی که نشان میدهد میتوانیم نقاط مهم را شناسایی کنیم.
- حد تعادل (Equilibrium): زمانی که این اندیکاتور در محدوده ذکر شده قرار میگیرد، حط وسط که در سطح ۵۰ درصد ظاهر میشود، بهعنوان حد تعادل در نظر گرفته میشود. این سطح قیمت را به دو منطقه ارزانفروشی و گرانفروشی تقسیم میکند. قیمت با لمس این سطح وارد فاز اکسپنشن میشود.
- ارزانفروشی (Discount): زمانی که قیمت از حد تعادل به سمت پایین حرکت کند، در منطقه ارزانفروشی یا دیسکانت قرار میگیرد. در این قسمت میتوان بهترین نقطه را برای خرید شناسایی کرد.
- گرانفروشی (Premium): با فاصله گرفتن قیمت از حد تعادل به سمت بالا قیمت وارد منطقه گرانفروشی یا پرمیوم خواهد شد. بهترین نقطه برای فروش در این ناحیه قرار دارد.
نحوه معامله به سبک پرایس اکشن ICT
در روش ICT از نمودارهای شمعی برای تشخیص پرایس اکشن استفاده میشود.
معمولا بازارگردانان و معاملهگران بزرگ سفارشات قیمتی را طوری تنظیم میکنند که برای مدتی خطوط حمایت و مقاومت یا خط روند را بشکنند و یا مخالف آن حرکت کنند؛ از این رو، در روش ICT سعی میشود با بررسی و شناسایی این معاملات، جلوی ضررهای کلان گرفته شود.
در این روش، برای رسم نمودار قیمت در واحد زمان از نمودارهای شمعی استفاده میشود. ساختار هر نمودار از روندهای صعودی و نزولی تشکیل شده است. در روندهای صعودی با ادامه پیدا کردن روند به قلههای بالاتر (HH) و در روند نزولی به کفهای پایینتر یعنی (LL) خواهیم رسید.
زمانی که با یک روند صعودی در بازار مواجه میشویم، بازار تنها مستقیم و رو به بالا حرکت نمیکند، بلکه اصلاح هم خواهد داشت. در واقع، قیمت بعد از صعود به یک HH (Higher High) میرسد و سپس با اندکی اصلاح، افت کرده و به یک HL (Higher Low) میرسد. این روند دوباره طی شده و برای این که شکسته نشود باید HH جدیدی که ایجاد میشود، قیمت بیشتری از سقف بالاتر قبلی داشته باشد. به بیانی دیگر، سقف بعدی باید از سقف قبلی بالاتر باشد؛ در غیر این صورت، روند شکسته شده و تغییر جهت میدهد.
اما در ICT پرایس اکشن، مایکل هادلستون، طراح این سبک معتقد است بازار گردانها به این راحتی اجازه نمیدهند معاملهگران با سرمایههای خرد متوجه شکست روند شوند و قصد دارند قیمت را به حد ضرر تریدرها برسانند و سپس قیمت را به اوج رسانده و از معامله سود ببرند.
ستاپ های معاملاتی در ICT
برخی از ستاپهای معاملاتی در ICT شامل (BMS) Break of Major Structure و (SMS) Shift in Market Structure میشوند که هر یک را به اختصار توضیح خواهیم داد.
ستاپ تغییر در ساختار اصلی بازار BMS
در روند صعودی، قیمت سقف و کفهای بالاتر از قبلی ایجاد میکند که به آن ناحیه تقاضا نیز می گوییم. روند صعودی با شکسته شدن سطوح قبلی و به وجود آمدن قلههای جدید ادامه مییابد. در روندهای نزولی نیز کفها و سقفهای پایینتر از هم شکل میگیرند که به آن محدوده عرضه میگوییم. ادامه پیدا کردن روند نزولی به شکسته شدن کف قبلی بستگی دارد.
ستاپ تغییر در ساختار بازار SMS
این ستاپ زمانی ظاهر میشود که BMS جدید در خلاف جهت BMSهای قبلی رخ میدهد. به عنوان مثال، ساختار بازار صعودی و کفهای میان مدت بهطور متوالی بالاتر از هم شکل میگیرند. سپس قیمت با یه حرکت سریع از آخرین کف به سمت پایین رفته و در همین جا تغییر در ساختار ایجاد خواهد شد.
برای اینکه از جمعآوری نقدینگی و سپس تغییر جهت قیمت مطمئن شویم باید منتظر تغییر در ساختار بازار بمانیم.
سوار شدن بر بال نهنگها
ورود و خروج پول از سمت سرمایهداران بزرگ در بازار نوسانات زیادی ایجاد میکند. اغلب اوقات این نهنگها هستند که موجب ضرر سرمایهگذاران خرد میشوند؛ با ورود و خروج به بازار موجب ترس معاملهگران کوچک شده و آنها را به خروج ترغیب میکنند.
از طرفی دیگر، بسیاری از سرمایهگذاران با تشخیص این سرمایههای بزرگ، معاملات پرسودی را برنامهریزی میکنند. یکی از روشهای شناسایی سرمایههای بزرگ و پول هوشمند استفاده از سبک ICT پرایس اکشن است. تریدرهای حرفهای با به کارگیری این استراتژی بدون نیاز به اندیکاتورهای پیچیده میتوانند ورود و خروج لیکوییدیتی را شناسایی کنند.
کتابهای آموزش پرایس اکشن به سبک ICT
کتابهای زیادی با عنوان پرایس اکشن و انواع روشهای معاملاتی آن به چاپ رسیده که چند مورد از بهترین کتابهای سبک ICT را در اینجا معرفی خواهیم کرد.
- کتاب استراتژی ICT (Inner Circle Trader Strategy) که با موضوع نقدینگی معاملات و عدم تعادل بازار برای استفاده از الگوهای قیمتی احتمالی نوشته شده است.
- کتاب دیگر مربوط به معاملات ICT (ICT TRADING) که در آن به تشریح موضوعات پول هوشمند، ساختار بازار موسسات، اردربلاک، استخر نقدینگی، جریان سفارشات نهادی، رفتار قیمت و خلا نقدینگی پرداخته است.
- کتاب استراتژی معاملاتی ICT در فارکس (ICT Forex Trading Strategy) برای درک کیل زون آسیا، دستکاریهای بازار در تایم فریم معاملات لندن، نقاط ورود بهینه، اردربلاک و توزیع نقدینگی در بازار نگارش شده است.
- و در آخر کتاب معاملاتی ICT (ICT TRADING) که برای همه معاملهگران بازارهای مالی فراهم شده است.
شما میتوانید با توجه به نیاز خود و زمان و هزینهای که در نظر گرفتهاید از هر یک از این کتابها برای آموزش پرایس اکشن ICT استفاده کنید.
در اینجا کتاب معاملهگری به سبک ICT تالیف مهندس محمد حسینی را به شما معرفی میکنیم که به زبان فارسی و خیلی ساده نوشته شده است، برای تهیه این کتاب میتوانید از طریق فشردن لینک زیر اقدام کنید.
لینک مستقیم خرید کتاب
سبک ICT یا RTM
دو سبک ICT و پرایس اکشن RTM از روشهای متداول و پر طرفدار استراتژی پرایس اکشن هستند که هر دو با بررسی رفتار تریدرها در بازار بهترین نقاط برای ورود و خروج به معامله را در اختیار معاملهگران قرار میدهند.
با وجود اینکه هر دو روش از پرایس اکشن مشتق شده، روش ICT از آن جهت که سادهتر است، بیشتر توسط معاملهگران تازهکار و مبتدی مورد استفاده قرار میگیرد. روش RTM به دلیل پیچیدگیهایی که دارد ممکن است بیشتر توسط معاملهگران خیلی حرفهای استفاده شود.
در حالی که پرایس اکشن ICT بر نوسان قیمت بر اساس نقدینگی تمرکز دارد، روش RTM موقعیتهای معاملاتی کم ریسکتر را مورد بررسی قرار میدهد که شاید بیشتر مورد توجه تریدرهایی که زیاد ریسکپذیر نیستند قرار بگیرد.
در هر دو روش فعالیت پول هوشمند در بازار مورد بررسی قرار میگیرد با این تفاوت که تمرکز در ICT بر روی اردربلاکها و نقدینگی است، در حالی که در RTM بر روی منطقه عرضه و تقاضا تاکید دارد. هر دوی این استراتژیها نیاز به آموزش دارند. به طور کلی، سبک ICT برای بازار فارکس و سبک RTM در تمامی بازارهای مالی کاربرد دارد.
سخن پایانی
سبک ICT پرایس اکشن یکی از روشهای ساده و کاربردی در تحلیل تکنیکال است. البته به دلیل جدید بودن این مفهوم، هنوز هم تریدرهای زیادی هستند که شناخت کاملی از آن ندارند. شما با این روش میتوانید ورود و خروج اسمارت مانی (پول هوشمند) را شناسایی کرده و بدون استفاده از هیچ ابزاری، مسیر حرکت قیمت را پیشبینی کنید.
اما، باید این نکته را در نظر گرفت که این استراتژیهای معاملاتی، موفقیت در معاملات را تضمین نمیکنند. یعنی ممکن است استراتژی معاملاتی، اندیکاتورها، خبر بنیادی حاکی از صعود باشد، ولی بازار نزولی شود. پس هیچ قطعیتی راجع به استراتژیهای معاملاتی وجود ندارد.
درواقع این یکی از سبکهای رایج در پرایس اکشن سبک ICT است که به ما کمک میکند بازار را بهتر تحلیل کرده و رفتار سرمایهگذاران با سرمایههای کلان و بازارگردانان را پیشبینی کنیم. اما نتایج این تحلیلها قطعی نخواهند بود. برای آموزش پرایس اکشن ICT لازم است که با برخی اصطلاحات پرایس اکشن و مفاهیم ساده آن که در این مقاله به آنها اشاره شد آشنایی داشته باشید.