سهام شناور آزاد چیست؟ نحوه محاسبه سهام آزاد شناور

سهام شناور آزاد یکی از اصطلاحات و مفاهیم مهم در بازار سرمایه است و به سهامی اطلاق می‌شود که در دست عموم مردم قرار دارد و به‌راحتی در بازار بورس خرید و فروش می‌شود. این مولفه برای ارزیابی سلامت و پویایی بازار یک شرکت نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و آشنایی با نحوه تحلیل آن اهمیت زیادی دارد.

از همین رو در مقاله امروز آکادمی حسینی فایننس مروری بر مفهوم سهام شناور آزاد خواهیم داشت و با نحوه محاسبه آن آشنا خواهیم شد. همچنین در ادامه خواهیم دید که چگونه می‌توان میزان سهام شناور آزاد یک شرکت را پیدا و آن را تحلیل کرد.

بنابراین اگر قصد دارید در بازار بورس تهران سرمایه‌گذاری کنید و هنوز با مفهوم سهام آزاد شناور آشنا نیستید، حتما تا انتها همراه ما باشید تا این اصطلاح مهم و کاربردی را برای شما شرح دهیم.

سهام شناور آزاد چیست؟

«سهام شناور» (Floating Stock) یا «سهام شناور آزاد» (Free Float) که البته به آن سهام آزاد شناور و Public Float نیز گفته می‌شود، نشان‌دهنده میزان سهامی است که در دست عموم مردم و سرمایه‌گذاران کوچک قرار دارد و به‌راحتی می‌توان آن‌ها را در معاملات روزانه جابه‌جا کرد.

به عبارت دیگر، سهام شناور آزاد به سهامی گفته می‌شود که در اختیار سهام‌داران عمده قرار ندارد و در بازار بورس قابل خرید و فروش است. در حقیقت سهام هر شرکت در بورس به دو دسته تقسیم می‌شود. دسته اول سهامی است که در اختیار سهام‌داران عمده، مدیران، بنیان‌گذاران و شرکای تجاری قرار دارد. این افراد که جزو سهام‌داران راهبردی به حساب می‌آیند، تمایلی به فروش سهام خود در کوتاه مدت ندارند. در عوض آن‌ها می‌خواهند با نگه داشتن سهام خود در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی شرکت مورد نظر سهیم باشند.

دسته دیگر سهامی است که در دست سهام‌داران خردی مثل عموم مردم قرار دارد و به احتمال زیاد در آینده‌ای نزدیک خرید و فروش خواهد شد. دارندگان این نوع از سهام افرادی هستند که با هدف کسب سود در کوتاه مدت، سهام شرکت مورد نظر را خریداری کرده‌اند و نمی‌خواهند با نگه‌ داشتن سهام، مالکیت خود بر شرکت را حفظ کنند. این نوع سهام در واقع همان سهام شناور آزاد است.

بنابراین در پاسخ به این سوال که سهام شناور آزاد چیست باید بگوییم که سهام شناور آزاد به آن بخشی از سهام یک شرکت گفته می‌شود که دارندگان آن تمایل به عرضه و فروش آن در بازار دارند.

نحوه محاسبه سهام شناور آزاد

اکنون که با مفهوم سهام شناور آزاد آشنا شدیم باید نحوه محاسبه آن را نیز یاد بگیریم. در حقیقت برای به دست آوردن سهام شناور آزاد یک شرکت ابتدا باید سهام‌داران راهبردی را مشخص کرد. همان‌طور که گفتیم سهام‌داران راهبردی سهام‌دارانی هستند که در کوتاه مدت قصد فروش سهام خود را ندارند و هدف‌شان مدیریت بر شرکت مورد نظر است.

همچنین مقدار سهام غیرقابل معامله شرکت نیز باید محاسبه شود. گاهی اوقات بخشی از سهام یک شرکت به دلایل مختلفی همچون مالکیت دولتی یا محدودیت‌های قانونی امکان معامله در بازار آزاد را ندارند. برای همین مقدار سهام غیرقابل‌ معامله نیز باید مشخص شود.

بدین ترتیب اگر سهامی را که در اختیار سهام‌داران راهبردی قرار دارد و همچنین سهامی که غیرقابل معامله هستند از تعداد کل سهام موجود کسر کنیم، میزان سهام شناور آزاد شرکت مورد نظر به دست می‌آید. این مقدار معمولا به صورت درصدی از سهام کل نمایش داده می‌شود.

برای درک بهتر مفهوم سهام شناور یک مثال می‌زنیم. شرکتی را در نظر بگیرید که ۱۰۰ برگه سهام دارد که ۸۰ برگه از آن در اختیار موسس شرکت قرار دارد. اگر از عدد ۱۰۰ عدد ۸۰ را کم کنیم با عدد ۲۰ مواجه خواهیم شد که همان سهام شناور آزاد شرکت مورد نظر است.

حال اگر بخواهیم سهام شناور آزاد این شرکت را به‌صورت درصدی بیان کنیم با مقدار ۲۰ درصد مواجه خواهیم شد. در این صورت گفته می‌شود که سهام شناور آزاد شرکت مورد نظر ۲۰ درصد است.

مقدار سهام شناور آزاد هر شرکت چگونه تعیین می‌شود؟

خوشبختانه لازم نیست خودتان شناور بودن سهام شرکت مورد نظر خود را محاسبه کنید زیرا مقدار آن توسط سازمان بورس تعیین می‌شود. در این جا سوال دیگری مطرح می‌شود و آن اینکه سهام آزاد شناور یک شرکت را از کجا پیدا کنیم؟ به عبارت دیگر از کجا بدانیم سهام شناور آزاد یک شرکت چقدر است؟

در پاسخ به این سوال باید بگوییم که میزان سهام شناور آزاد هر شرکت در صفحه مربوط به هر نماد در سایت مدیریت فناوری بورس تهران نمایش داده می‌شود. برای همین شما می‌توانید برای دانستن درصد سهام شناور آزاد یک شرکت، به صفحه اختصاصی نماد مربوط به آن مراجعه کنید و میزان سهام آزاد آن را ببینید. همان‌طورکه گفتیم این مقدار معمولا به شکل درصدی بیان می‌شود و هر چه بیشتر باشد، بهتر است.

اهمیت سهام آزاد شناور در بازار بورس

با تحلیل مقدار سهام آزاد شناور هر شرکت در بورس می‌توان سرمایه‌گذاری آگاهانه‌تری داشت. این متغیر مهم در تحلیل بنیادی شرکت‌ها کاربرد دارد و حتی در محاسبه شاخص‌های بورسی نیز استفاده می‌شود. به‌طور کلی شرکت‌هایی که سهام شناور آزاد بیشتری دارند، قابلیت‌ نقدشوندگی بالایی نیز خواهند داشت و سرمایه‌گذاران می‌توانند با راحتی بیشتر اقدام به خرید و فروش آن کنند.

این موضوع باعث می‌شود تا سرمایه‌گذاران بیشتری به خرید سهام شرکت مورد نظر ترغیب شوند. دلیل آن هم این است که هرچه درصد شناور بودن سهام یک شرکت بیشتر باشد، ریسک آن نیز پایین‌تر می‌آید.

از طرف دیگر، بالا بودن درصد شناوری سهام یک شرکت باعث می‌شود تا قیمت آن آهسته رشد کند و امکان دست‌کاری قیمت و کنترل دستوری در آن کمتر باشد. این موضوع در سهام شرکت‌هایی که درصد سهام شناور آزاد آن‌ها پایین است، به شکل برعکس اتفاق می‌افتد. در واقع قیمت سهام این نوع شرکت‌ها سریع‌تر تغییر می‌کند و ممکن است کنترل و دست‌کاری قیمت نیز در آن‌ها وجود داشته باشد.

تفاوت سهام شناور آزاد با شاخص شناور آزاد

همان‌طور که در بخش‌های قبلی هم اشاره کردیم، سهام شناور آزاد در محاسبه شاخص‌های بورسی نیز کاربرد دارد. در حقیقت یکی از شاخص‌های مهم بازار بورس، شاخص سهام شناور آزاد یا شاخص شناور آزاد است که در محاسبه آن از سهام شناور آزاد شرکت‌ها استفاده می‌شود.

این شاخص که به آن شاخص TEFIX نیز گفته می‌شود، شبیه به شاخص کل بورس است اما در محاسبه آن به جای استفاده از تعداد کل سهام شرکت‌ها از سهام شناور آزاد هر شرکت استفاده می‌شود. این موضوع باعث می‌شود تا با استفاده از تحلیل شاخص آزاد شناور بتوان رفتار قسمتی از بازار بورس را ارزیابی کرد که قدرت نقدشوندگی بیشتری دارند.

برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه پیشنهاد می‌کنیم حتما مقاله «شاخص آزاد شناور چیست؟ شاخص TEFIX در بورس» را مطالعه کنید.

سخن پایانی

سهام شناور آزاد یا Free Float یکی از اصطلاحات مهم و مولفه‌های اصلی در ارزیابی سلامت یک شرکت است که به تعداد سهام قابل خرید و فروش در بازار اشاره دارد. در حقیقت سهام شناور آزاد آن قسمت از سهام یک شرکت است که در اختیار عموم مردم قرار دارد و به احتمال زیاد در کوتاه مدت معامله خواهد شد.

محاسبه سهام شناور آزاد توسط سازمان بورس انجام می‌شود و در صفحه مخصوص نماد هر شرکت قابل مشاهده است. مقدار سهام شناور معمولا به‌شکل درصدی از سهام کل نمایش داده می‌شود و بیشتر بودن آن نشان‌دهنده قابلیت نقدشوندگی بالای سهام شرکت مورد نظر است.

هر چه مقدار سهام شناور آزاد یک شرکت بیشتر باشد، سرمایه‌گذاران نیز به خرید آن علاقه‌مندتر خواهند شد زیرا ریسک کمتری دارد و به‌راحتی در بازار قابل معامله است. از همین رو در مقاله امروز به‌طور کامل در مورد سهام شناور آزاد صحبت کردیم و گفتیم که اهمیت آن به‌قدری است که حتی شاخص جداگانه‌ای با همین اسم وجود دارد.