معمولاً رانندگان باتجربه یک اصل مهم را همیشه به رانندگان تازه‌کار گوشزد می‌کنند و آن اصل هم این است که هر چقدر هم احتیاط کنی، باز هم ممکن است یک راننده بی‌احتیاط پیدا شود و به ماشین تو بزند. این اصل در همه جای دنیا صدق می‌کند و بر همین اساس، تصادف رانندگی اجتناب‌ناپذیر است. آن چه در این میان اهمیت دارد و باعث می‌شود بتوان اثرات منفی این اتفاق ناخوشایند را کاهش داد، آگاهی از ضروری‌ترین اقدامات بعد از تصادف است.
در این مقاله قصد داریم شما را با مهم‌ترین اقدامات لازم بعد از تصادف رانندگی، نحوه دریافت خسارت و شکایت و همچنین عواقب فرار از صحنه تصادف آشنا کنیم.
بعد از تصادف چکار کنیم؟
حفظ خونسردی و آرامش در صدر فهرست مهم‌ترین اقدامات بعد از تصادف رانندگی قرار دارد. درصورتی‌که دستپاچه، احساساتی یا عصبانی شوید، نمی‌توانید به‌درستی تصمیم بگیرید و ممکن است کاری کنید که عواقب ناگوار تصادف رانندگی وخیم‌تر شود. البته داشتن این احساسات طبیعی است و به همین دلیل پیش از پیاده شدن از خودرو، سعی کنید چند بار نفس عمیق بکشید و به این موضوع فکر کنید که این اتفاق ممکن است برای هر کسی رخ بدهد.
در ادامه به چک‌لیست اقدامات اولیه بعد از تصادف خودرو اشاره می‌کنیم. به خاطر سپردن موارد این چک‌لیست به شما کمک می‌کند تا بعد از تصادف سریع‌تر و بهتر تصمیم بگیرید. مثلاً سرعت عمل در اقدامات بعد از تصادف جرحی اهمیت زیادی دارد و می‌تواند مقصر را از احکام سنگین دور کند.
اقدامات لازم بعد از تصادف رانندگی شامل موارد زیر می‌شود:
- تماس با پلیس و اورژانس (در صورت بروز تصادف جرحی)
- عکس‌برداری و فیلم‌برداری از محل حادثه
- انتقال خودروها به حاشیه مسیر
- رد و بدل کردن مدارک (بیمه شخص ثالث، گواهینامه رانندگی و …)
- تماس با خودروبر (در صورت نیاز)
نکته 1: عکس‌برداری و گرفتن کروکی پلیس از مهم‌ترین اقدامات قانونی بعد از تصادف محسوب می‌شود و به شما در گرفتن خسارت مالی و جانی کمک می‌کند. همچنین باعث می‌شوند حکم مقصر عادلانه‌تر صادر شود.
نکته 2: تا جای ممکن تلاش کنید با یکدیگر برای خسارات مالی و جانی توافق کنید تا از مراجعه به بیمه، دادگاه و اتلاف وقت جلوگیری کنید.
جابه‌جایی خودروها؛ از مهم‌ترین اقدامات بعد از تصادف
جابه‌جا کردن یا نکردن خودروها یکی از چالش‌های اصلی در اقدامات بعد از تصادف است و همیشه بر سر این موضوع بحث و اختلاف‌نظر وجود دارد. اکثریت رانندگان آسیب‌دیده معتقدند که جابه‌جایی خودروها کار آن‌ها را برای گرفتن خسارت سخت می‌کند.
درصورتی‌که برای این کار به توافق نرسیدید، حتماً از علائم ترافیکی هشداردهنده در اطراف صحنه تصادف استفاده کنید. اگر تصادف در جاده رخ داده، باید علائم هشداردهنده را در 70 متری صحنه تصادف قرار دهید. در مورد آزادراه این فاصله به 100 تا 150 متر می‌رسد و در صورت بروز تصادف سر پیچ، باید علائم را در 200 متری صحنه قرار دهید. البته این نکته را هم در نظر داشته باشید که اگر تصادف در مکان‌های پرتردد رخ بدهد و خودروها جابه‌جا نشوند، پلیس می‌تواند هر 2 راننده خاطی و آسیب‌دیده را جریمه کند.
بر اساس قانون، تنها در شرایط زیر می‌توانید خودروها را بعد از تصادف جابه‌جا نکنید:
- تصادفات زنجیره‌ای
- تصادف با خودرو سنگین
- تصادف با عابر پیاده
- تصادف با خودروی پارک شده و بدون سرنشین
- تصادف منجر به جرح
بعد از تصادف با چه شماره ای تماس بگیریم؟
این که در اقدامات بعد از تصادف با چه شماره‌ای تماس بگیرید، به شدت و نوع خسارت‌های وارد شده بستگی دارد.
- اگر شدت خسارت مالی وارد شده به حدی بود که حدس زدید با توافق و بدون کروکی نمی‌توانید خسارت آن را بگیرید، حتماً به پلیس 110 زنگ بزنید.
- اگر می‌خواهید زودتر به نتیجه برسید و شماره نزدیک‌ترین افسر را بگیرید، به 120 زنگ بزنید.
- در صورت بروز تصادف منجر به جرح، حتماً با 115 تماس بگیرید تا اقدامات پزشکی بعد از تصادف در سریع‌ترین زمان ممکن انجام شود.
- در صورت بروز حوادث منجر به فوت و ناگوار، با 112 (هلال احمر) تماس بگیرید.
- اگر هم شدت خسارات وارد شده به خودروها به حدی بود که دسترسی به مصدوم ممکن نبود، باید با آتش‌نشانی (125) تماس بگیرید تا آن‌ها با ابزارهای مناسب، دسترسی به مصدوم را برای اورژانس آسان کنند.
- اگر هم خودروها به قدری آسیب‌دیده بودند که نتوانستید آن‌ها را خودتان جابه‌جا کنید، تماس با خودروبر ضروری است.
شماره تماس امدادخودرو شرکت‌های خودروسازی مختلف را در ادامه می‌بینید. برای حمل خودرو تا نزدیک‌ترین تعمیرگاه یا شهر، می‌توانید از این شماره‌ها استفاده کنید:
- امدادخودرو کاسپین: ۱۶۹۳
- امدادخودرو ایران‌خودرو: ۹۶۴۴۰
- امدادخودرو سایپا: ۹۶۵۵۰
- امدادخودرو کانون جهانگردی و گردشگری: ۹۶۲۹
- امدادخودرو ام وی ام: ۶۴۰۲۶
مهم‌ترین اقدامات بعد از تصادف جرحی چیست؟
یکی از مهم‌ترین اقدامات بعد از تصادف جرحی این است که به هیچ عنوان مصدوم و خودرو را جابه‌جا نکنید. بعد از جلوگیری از این اقدام و حفظ آرامش، اقدامات زیر را انجام بدهید:
- فوراً به اورژانس زنگ بزنید و موقعیت را دقیق شرح بدهید.
- اگر به کمک‌های اولیه مسلط نیستید، حتی با وجود اصرار مصدوم به او دست نزنید و منتظر رسیدن اورژانس بمانید.
- حتماً با 110 تماس بگیرید؛ چون حضور پلیس برای کشیدن کروکی در تصادفات جرحی و گرفتن خسارت با کمک آن، ضروری است.
- بیمه شخص ثالث و گواهینامه رانندگی مقصر را بگیرید و اطلاعات شخصی او را یادداشت کنید.
- از صحنه تصادف فیلم و عکس بگیرید.
نکته 1: برای گرفتن خسارت جانی، حتماً از پلیس کروکی غیر سازشی بگیرید.
نکته 2: نسبت به اقدامات پزشکی بعد از تصادف بی توجهی نکنید. برخی از آسیب‌ها در همان لحظه تصادف خودشان را نشان نمی‌دهند و برخی دیگر مثل ضربه مغزی، ممکن است نشانه‌های بیرونی نداشته باشند.
رد و بدل مدارک در تصادف چگونه است؟
رد و بدل کردن مدارک یکی از کارهایی است که باید در اقدامات بعد از تصادف انجام شود. برخی از این مدارک را باید برای کشیدن کروکی و اقدامات قانونی به پلیس تحویل بدهید و گرفتن برخی دیگر هم برای گرفتن خسارت مالی از بیمه، ضروری است.
چه مدارکی را به پلیس بدهیم؟
در اقدامات بعد از تصادف، تحویل مدارک زیر به پلیس ضروری است:
- کارت ماشین
- گواهینامه
- مدارک شناسایی
- بیمه شخص ثالث
همراه نداشتن مدارک بالا، می‌تواند جرائم رانندگی مربوط به تصادف را سنگین‌تر کند.
چه مدارکی را از راننده مقصد بگیریم؟
برای انجام دادن کارهای مربوط به خسارت خودرو، حتماً مدارک زیر را از راننده مقصر بگیرید:
- گواهینامه
- بیمه‌نامه شخص ثالث یا شماره بیمه
- کارت ملی
- کارت خودرو
همچنین نوع، رنگ، مدل و پلاک خودرو را هم حتماً یادداشت کنید.
چگونه بعد از تصادف خسارت بگیریم؟
بر اساس قانون جدید بیمه شخص ثالث در سال 1403، سقف پرداخت خسارت مالی بدون کروکی 40 میلیون تومان است. پس اگر با راننده خاطی بر سر این مبلغ به توافق رسیدید، می‌توانید بدون تماس با پلیس و گرفتن کروکی صحنه تصادف را ترک کنید و بعداً با مدارک لازم برای دریافت خسارت به بیمه مراجعه کنید. البته اگر در اقدامات بعد از تصادف از صحنه عکس و فیلم تهیه کرده بودید و بعداً متوجه شدید که مبلغ خسارت وارد شده از 40 میلیون تومان بیشتر است، برای دریافت خسارت باید از راننده خاطی شکایت کنید.
در ادامه به چندوچون دریافت خسارت از بیمه می‌پردازیم:
برای مراجعه به بیمه تا چه زمانی وقت دارید؟
همان‌طور که گفتیم، سرعت عمل در اقدامات بعد از حادثه اهمیت زیادی دارد. بعد از تصادف، نهایتاً تا 5 روز فرصت دارید به بیمه مراجعه کنید و برای دریافت خسارت پرونده تشکیل بدهید.
مدارک موردنیاز برای دریافت خسارت مالی
اگر می‌خواهید برای گرفتن خسارت مالی در بیمه پرونده تشکیل بدهید، باید مدارک زیر را ارائه کنید:
- کارت ملی، کارت ماشین و گواهینامه هر 2 راننده
- سند مالکیت خودرو
- بیمه‌نامه شخص ثالث راننده مقصر
- اصل کروکی سازشی (در صورت وجود)
- کپی برابر اصل کروکی غیر سازشی (در صورت عدم توافق یا بروز خسارات جانی در کنار خسارات مالی)
نکته 1: حضور هر 2 راننده برای تشکیل پرونده مربوط به خسارات مالی در بیمه ضروری است.
نکته 2: در مورد خسارت افت قیمت، چاره‌ای جز شکایت در شورای حل اختلاف ندارید.
نکته 3: بعد از تشکیل پرونده، کارشناس بیمه از خودرو آسیب‌دیده بازدید می‌کند و بعد از براورد خسارت، باید خودرو را تعمیر کنید. برای دریافت چک خسارت، باید داغی قطعات تعویض شده را به بیمه ارائه کنید.
مدارک موردنیاز برای خسارت جانی
یکی از اقدامات بعد از تصادف جرحی، انتقال خودروی راننده مقصر به پارکینگ پلیس راهور و گرفتن مدارکی مثل گواهینامه و بیمه شخص ثالث از او برای شکایت است. راننده آسیب‌دیده می‌تواند با این مدارک به شورای حل اختلاف مراجعه و ثبت شکایت کند تا مراحل اقدامات قانونی بعد از تصادف طی شود. بعد از دریافت حکم دادسرا یا دادگاه، باید مدارک زیر را برای دریافت خسارت مالی از بیمه ارائه کنید:
- کارت ملی، گواهینامه، بیمه شخص ثالث و کارت خودرو راننده مقصر
- کروکی غیر سازشی تصادف
- گزارش بازجویی از راننده‌ها
- کپی رأی قاضی
- گواهی پزشکی قانونی
- مدارک شناسایی افراد آسیب‌دیده با متوفی
- پرونده پزشکی افراد بستری شده
- گواهی فوت و انحصار وراثت
بیشتر بخوانید:
نحوه ثبت شکایت تصادفات رانندگی
گاهی اوقات شکایت از راننده مقصر هم به اقدامات بعد از تصادف اضافه می‌شود و گریز از این کار ممکن نیست. در شرایط زیر، چاره‌ای جز شکایت از راننده مقصر ندارید:
- آسیب‌های جانی و فوت
- عدم توافق بر سر میزان خسارت مالی (چه کم یا زیاد)
- بیشتر شدن خسارات مالی از سقف تعهدات بیمه شخص ثالث
- بروز خسارات خیلی سنگین (از بین رفتن کامل خودرو)
در ادامه به مراحل و مدارک موردنیاز برای شکایت از راننده خاطی می‌پردازیم:
مدارک موردنیاز برای ثبت شکایت
برای ثبت شکایت از راننده خاطی در شورای حل اختلاف، باید مدارک زیر را همراه خود داشته باشید:
- کروکی غیر سازشی
- صورت‌جلسه پلیس از حادثه
- برگه‌های بازجویی از راننده‌ها
- اصل و کپی بیمه شخص ثالث، گواهینامه، کارت خودرو، کارت ملی و شناسنامه صاحب خودرو
- فرم تکمیل شده مربوط به واگذاری حقوق قانونی بیمه‌گذار به شرکت بیمه
مراحل ثبت شکایت از راننده خاطی
برای این که پرونده شما به حکم دادگاه و گرفتن خسارت ختم شود، باید مراحل زیر را طی کنید:
- تشکیل پرونده در شورای حل اختلاف یا دادسرا
- ارائه مدارک ضروری مثل بیمه شخص ثالث و گزارش پزشکی قانونی
- استعلام اصل بودن بیمه‌نامه
- صدور قرار کیفری مناسب
- ارجاع پرونده به کارشناس قضایی
- انجام تحقیقات محلی در صورت نیاز
- استعلام از پزشکی قانونی
- صدور قرار جلب
- ارجاع پرونده به دادگاه کیفری
- برگزاری جلسه دادگاه، صدور رأی و دریافت خسارت
حکم فرار از صحنه تصادف چیست؟
همان‌طور که گفتیم، حفظ آرامش از مهم‌ترین اقدامات بعد از تصادف است و به شما کمک می‌کند تا از گرفتن تصمیمات هیجان زده‌ای مثل فرار از صحنه تصادف خودداری کنید. بر اساس ماده ۷۱۹ قانون مجازات اسلامی، درصورتی‌که راننده خاطی امکان کمک به مصدوم را داشته باشد و از صحنه تصادف متواری شود، به مجازات 2 ماه تا یک سال حبس (بسته به شدت آسیب‌ها) محکوم می‌شود.
درصورتی‌که تصادف منجر به فوت شود و راننده از صحنه تصادف قرار کند، علاوه بر پرداخت دیه، به مجازات 6 ماه تا 3 سال حبس محکوم می‌شود.
در این مقاله به تمامی اقدامات بعد از تصادف مثل اقدامات قانونی لازم، تماس با پلیس و اورژانس، نحوه دریافت خسارت و … پرداختیم. برای کاهش عواقب ناگوار تصادف رانندگی، همیشه حواستان به تاریخ تمدید بیمه شخص ثالث باشد تا در صورت بروز خسارات جانی و مالی بتوانید از عهده پرداخت خسارت وارد شده بر بیایید. در کنار داشتن بیمه و اقدامات قانونی لازم، تمرین برای حفظ آرامش و مدیریت بحران هم به شما در این راه کمک می‌کند.
