با توجه به ظهور تلویزیون‌های صفحه‌تخت و سبک، برای محل قراردادن تلویزیون گزینه‌های بیشتری داریم که یکی از آنها بالای شومینه است. گرچه نصب تلویزیون بالای شومینه همیشه بهترین گزینه نیست، در بعضی از خانه‌ها بالای شومینه بهترین مکان برای قراردادن تلویزیون است. در ادامه نکات و توصیه‌هایی را ارائه می‌دهیم که باید پیش از قراردادن تلویزیون بالای شومینه به آنها توجه کنید.
نکات مهم نصب تلویزیون بالای شومینه
۱. بررسی دما پیش از نصب تلویزیون بالای شومینه
روشن‌بودن شومینه در زمان تماشای تلویزیون نباید موجب شود که دمای محل نصب تلویزیون از دمای توصیه‌شده در دفترچه دستگاه بیشتر شود. دمای زیاد طول عمر تلویزیون را کاهش می‌دهد و شرایطی را ایجاد می‌کند که ممکن است گارانتی محصول را باطل کند. برای بررسی دما به دیوار بالای شومینه و جایی که می‌خواهید تلویزیون را نصب کنید، یک دماسنج بچسبانید. سپس شومینه را روشن کنید و دست‌کم ۱ ساعت صبر کنید تا ببینید که دماسنج چه دمایی را نشان می‌دهد. سپس این عدد را با حداکثر دمای ایمن و بی‌خطر ذکرشده در دفترچه راهنمای تلویزیون مقایسه کنید. در بیشتر موارد این دما حدود ۱۰۴ درجه فارنهایت (۴۰ درجه سانتی‌گراد) است. اگر دما بیشتر از حد توصیه‌شده است، بهتر است که از قراردادن تلویزیون بالای شومینه صرف‌نظر کنید.
۲. محافظت از تلویزیون در برابر گرمای شومینه
یکی از بهترین راه‌های محافظت از تلویزیون در برابر گرمای شومینه استفاده از تاقچه یا مانتل شومینه (fireplace mantel) است. مانتل گرمای شومینه را منحرف می‌کند و اجازه نمی‌دهد که جریان هوای گرم مستقیم به‌سمت تلویزیون برود. گرما برای وسایل الکترونیکی مضر است. بنابراین اگر می‌خواهید تلویزیون خود را بالای شومینه قرار دهید، نباید از شومینه بدون مانتل استفاده کنید. همچنین باید به عمق مانتل نیز توجه داشته باشید؛ عمق استاندارد مانتل شومینه ۶ تا ۱۲ اینچ (۱۵ تا ۳۰ سانتی‌متر) است.
اگر از شومینه گازی استفاده می‌کنید، شومینه‌ای را انتخاب کنید که فن داشته باشد، زیرا در این شومینه‌ها گرما به بیرون هدایت می‌شود نه به بالا. گرچه نصب تلویزیون بالای بیشتر شومینه‌های گازی و برقی امکان‌پذیر است (در صورت وجود مانتل)، بهتر است که فاصله‌های توصیه‌شده در دفترچه راهنمای تلویزیون و شومینه را بررسی کنید. همچنین توجه داشته باشید که در برخی موارد نصب تلویزیون بالای شومینه گارانتی تلویزیون را باطل می‌کند.
۳. نصب تلویزیون بالای شومینه هیزمی
معمولا شومینه‌های هیزمی گرمای زیادی تولید می‌کنند و علاوه‌بر آن مشکل دود نیز وجود دارد. بالای شومینه هیزمی محل مناسبی برای نصب تلویزیون نیست، زیرا گرما یا دودی که از شومینه خارج می‌شود و به‌سمت بالا می‌رود به تلویزیون آسیب می‌رساند. اگر اصرار دارید که تلویزیون را بالای شومینه هیزمی قرار دهید، زیر محل نصب تلویزیون مانتلی را نصب کنید که دود یا گرمای خروجی از شومینه را منحرف کند. همچنین می‌توانید تورفتگی یا قسمتی محصور در دیوار ایجاد کنید تا تلویزیون را احاطه و از آن محافظت کند.
۴. آزمایش زاویه دید
هنگام قراردادن تلویزیون باید ارتفاع دید را نیز در نظر بگیرید. در حالت ایدئال، تلویزیون باید در سطح چشم بینندگانی تنظیم شود که نشسته‌اند. اگر مانتل شومینه پایین نباشد، نمی‌توان تلویزیون را در چنین ارتفاعی نصب کرد. برای آزمایش زاویه دید الگویی کاغذی یا مقوایی را به‌اندازه تلویزیون برش بزنید و در محل دلخواه بچسبانید. سپس روی صندلی یا مبل موردعلاقه‌تان بنشینید و مدتی به الگو خیره شوید. اگر دچار ناراحتی یا درد گردن شدید باید تلویزیون را در جای دیگری قرار دهید. همچنین می‌توانید مبلغی را صرف خرید پایه دیواری کنید که با استفاده از آن می‌توانید تلویزیون را کج کنید تا زاویه دید بهتری داشته باشید.
۵. قراردادن تلویزیون روی مانتل
مانتل محل مناسبی برای قراردادن تلویزیون نیست، مگر اینکه مانتلی سفارشی با اندازه مناسب داشته باشید. حداقل پهنای موردنیاز برای قراردادن ایمن تلویزیون روی قفسه یا مانتل ۱۰ اینچ یا ۲۵ سانتی‌متر است. بیشتر مانتل‌های آماده نصب بسیار باریک‌ترند و میانگین عمق آنها ۷ اینچ (۱۸ سانتی‌متر) است. بنابراین برای قراردادن تلویزیون روی مانتل باید مانتلی سفارشی با عمق ۱۰ اینچ (۲۵ سانتی‌متر) یا بیشتر تهیه کنید.
۶. ارتفاع تلویزیون از سطح زمین و شومینه
هرچه ارتفاع تلویزیون بالای شومینه کمتر باشد بهتر است. برای نصب تلویزیون در ارتفاع مناسب آن را در جایی قرار دهید که ارتفاع مرکز صفحه تلویزیون از زمین کمتر از ۷۰ اینچ یا ۱۷۸ سانتی‌متر (بین ۶۰ تا ۶۸ اینچ یا ۱۵۲ یا ۱۷۳ سانتی‌متر) باشد. اگر ارتفاع تلویزیون بیشتر از این مقدار باشد، هنگام تماشای تلویزیون باید به گردنتان فشار زیادی بیاورید. اگر ارتفاع مانتل آن‌قدر زیاد است که مرکز تلویزیون در ارتفاعی بیشتر از ۷۰ اینچ قرار می‌گیرد، محل دیگری را برای نصب تلویزیون پیدا کنید یا در صورت امکان اطراف شومینه را بازسازی کنید تا ارتفاع مانتل کاهش یابد.
هنگام نصب تلویزیون بالای شومینه از دستورالعمل‌های تعیین ارتفاع برای نصب تابلو در بالای مبلمان و وسایل پیروی کنید. در مجموع بهتر است که تلویزیون را ۵ تا ۸ اینچ (۱۳ تا ۲۰ سانتی‌متر) بالاتر از مانتل نصب کنید البته اگر این فاصله با فاصله‌های توصیه‌شده در دفترچه راهنمای تلویزیون و شومینه شما همخوانی دارد.
۷. اندازه تلویزیون
قراردادن تلویزیون بالای شومینه زمانی ظاهری زیبا و مناسب دارد که اندازه تلویزیون با مانتل متناسب باشد. تلویزیونی که دوسوم تا هفت‌هشتم پهنای مانتل را داشته باشد بهترین گزینه است. فراموش نکنید که اندازه تلویزیون‌ها بر اساس قطر آنها بیان می‌شود، یعنی پهنای تلویزیون ۵۵ اینچ کمتر از ۵۵ اینچ است. مثلا اگر پهنای مانتل ۶۹ اینچ باشد، بر اساس قانون دوسوم تا هفت‌هشتم، عرض تلویزیون باید ۴۶ تا ۶۰ اینچ باشد. مثلا تلویزیون ۵۵ اینچ (با پهنای ۴۸٫۷ اینچ و ارتفاع ۲۷٫۹ اینچ) و ۶۵ اینچ (با ۵۷٫۴ اینچ پهنا و ۳۲٫۸ اینچ ارتفاع) در این محدوده قرار می‌گیرند.
اگر سقف خانه بلند است، بهتر است که تلویزیون بزرگ‌تر را انتخاب کنید که فضای عمودی بیشتری را پر می‌کند. نکته دیگری که باید در نظر داشته باشید فاصله محل نشستن شماست. اگر در فاصله کمی از شومینه می‌نشینید، تلویزیون کوچک‌تر را انتخاب کنید و اگر فاصله زیادی با شومینه دارید، تلویزیون بزرگ‌تر گزینه بهتری است.
۸. نصب ایمن تلویزیون بالای شومینه
ابزار‌ها و پایه‌های مختلفی برای نصب آسان تلویزیون صفحه‌تخت بالای شومینه وجود دارد. از پایه‌ای استفاده کنید که متناسب با وزن و اندازه تلویزیون شما باشد تا تلویزیون ایمن و محکم روی دیوار نصب شود. اگر دیوار بالای شومینه دیوار خشک (drywall) است، احتمالا باید پایه را به یک وادار دیواری (wall stud) متصل کنید. بنابراین باید قبل از نصب ابتدا محل وادار دیواری را پیدا کنید. تمام دستورالعمل‌های سازنده را به‌دقت اجرا کنید تا از آسیب‌دیدن تلویزیون یا دیوار جلوگیری کنید. اگر مانتل عمیقی دارید، می‌توانید تلویزیون را روی پایه (رومیزی) قرار دهید و دیگر مجبور نیستید که آن را روی دیوار نصب کنید.
۹. پنهان‌کردن و سامان‌دهی سیم‌ها و کابل‌ها
هنگام نصب تلویزیون بالای شومینه به منابع برق و نحوه سامان‌دهی سیم‌ها، سیستم‌های کابلی و تجهیزات صوتی نیز توجه داشته باشید. اگر در نزدیکی محل نصب تلویزیون هیچ منبع برقی وجود ندارد، بهتر است که برای نصب پریزهای برق با برق‌کار تماس بگیرید. می‌توانید سیم‌ها و کابل‌ها را با ابزارهایی مانند داکت یا کاور کابل پنهان کنید. داکت‌ها به رنگ‌های مختلفی در بازار موجودند و می‌توانید رنگی هماهنگ با رنگ دیوار و دکوراسیون خانه خود انتخاب کنید. جعبه‌های نگهدارنده کابل نیز در مدل‌ها و رنگ‌های مختلفی موجودند که می‌توانید از آنها برای پنهان‌کردن سیم‌های پشت تلویزیون استفاده کنید.
از آنجا که تلویزیون بالای شومینه به نقطه کانونی اتاق تبدیل می‌شود، باید تا می‌توانید سیم‌ها و کابل‌ها را مخفی کنید تا ظاهری مرتب و زیبا ایجاد شود و تلویزیون را به بخشی از دکوراسیون خانه خود تبدیل کنید.
۱۰. استفاده از ایده‌هایی برای هماهنگ‌کردن تلویزیون با محیط
وجود صفحه‌ای بزرگ و سیاه وسط دیوار جلوه جالبی ندارد. برای به حداقل رساندن این مشکل می‌توانید:
- تلویزیون را داخل تاقچه یا فرورفتگی در دیوار یا پشت یک جفت در تاشونده آکاردئونی قرار دهید.
- از پنل مکانیزه‌ای استفاده کنید که با لمس یک دکمه کنترل از راه دور صفحه تلویزیون را پنهان و نمایان می‌کند.
- در صورت امکان از قاب تلویزیون یا پنل‌های مکانیزه‌ای استفاده کنید که با وسایل و تزئینات موجود در اتاق هماهنگی دارند و نمایی منسجم و یکپارچه را ایجاد می‌کنند.
برای استتار تلویزیون از گزینه‌های دیگری نیز می‌توانید استفاده کنید، مانند آثار هنری که به‌سمت بالا جمع می‌شوند یا پنل‌های آینه‌ای که با روشن‌شدن تلویزیون ناپدید می‌شوند. قراردادن قفسه‌های کتاب در اطراف شومینه نیز جلوه‌ای زیبا به فضا می‌دهد.
نصب تلویزیون بالای شوفاژ
قراردادن تلویزیون در نزدیکی منابع گرمایی فکر خوبی نیست، زیرا تلویزیون هنگام استفاده گرم می‌شود و بیشتر تلویزیون‌ها قطعاتی دارند که درصورت گرم‌شدن بیش از حد ذوب می‌شوند. شوفاژ می‌تواند به‌اندازه‌ای گرما تولید کند که موجب گرم‌شدن بیش از حد تلویزیون و ذوب‌شدن بعضی از بخش‌های آن مانند صفحه‌نمایش شود. شوفاژهای خانگی به دمای ۸۲ تا ۱۰۹ درجه سانتی‌گراد هم می‌رسند. بیشتر تلویزیون‌ها با رسیدن به دمای ۵۱ درجه دچار آسیب می‌شوند. تلویزیون با گرم‌شدن بیش از حد ناگهان خاموش می‌شود و دیگر درست کار نمی‌کند.
البته گاهی ناچار می‌شویم که تلویزیون را بالای شوفاژ قرار دهیم، چون جای دیگری برای نصب آن نداریم. در این شرایط باید برای جلوگیری از آسیب‌دیدن تلویزیون اقدامات احتیاطی زیر را انجام دهیم:
- حفظ فاصله میان تلویزیون و شوفاژ: بیشتر تکنسین‌ها توصیه می‌کنند که میان شوفاژ و تلویزیون دست‌کم ۱۵ سانتی‌متر فاصله باشد. برای داشتن حداکثرِ جریان هوا و خنک‌شدن تلویزیون نیز باید میان تلویزیون و دیوار دست‌کم ۱۰ سانتی‌متر فاصله باشد.
- بررسی حداکثر دمایی که تلویزیون می‌تواند تحمل کند: اکثر تلویزیون‌های جدیدتر تا دمای ۵۰ درجه سانتی‌گراد را تحمل می‌کنند.
- استفاده از پایه دیواری قابل‌تنظیم: برای ایجاد حداکثر جریان هوا در اطراف تلویزیون و جلوگیری از گرم‌شدن بیش از حد آن و افزایش فاصله میان تلویزیون و شوفاژ.
- قراردادن پنکه یا فن نزدیک تلویزیون.
- استفاده از کاور شوفاژ: کاور شوفاژ با هدایت گرما به‌سمت بیرون و منحرف‌کردن آن گرمایی را که به تلویزیون می‌رسد کاهش می‌دهد.
سخن پایانی
نصب تلویزیون بالای شومینه لذت تماشای آن را دوچندان می‌کند. تماشای برنامه‌های موردعلاقه‌مان در کنار شعله‌های آتش شومینه تجربه‌ای زیبا و جذاب است. به‌علاوه این کار جلوه‌ای زیبا به خانه می‌دهد و تلویزیون را به کانون توجه تبدیل می‌کند. با نصب تلویزیون بالای شومینه بخشی از فضای اتاق خالی می‌شود و می‌توانیم چیدمان وسایل و اثاثیه را روی یک دیوار متمرکز کنیم. البته قراردادن تلویزیون بالای شومینه مشکلاتی نیز ایجاد می‌کند، از جمله دمای زیاد ناشی از آتش و سیم‌ها و کابل‌هایی که ممکن است فضای بالای شومینه را شلوغ و نامرتب کنند. بنابراین پیش از نصب تلویزیون، باید تمام این موارد را در نظر بگیریم.
