یکی از تکنولوژیهای مدرن خودروها هدآپ دیسپلی یا نمایشگر سربالا است که میخواهیم آن را معرفی کنیم.
آنچه در این مطلب میخوانید:
خودروسازان معتبر جهانی در تلاش برای توسعه تکنولوژیهای روز جهت آسایش و رفاه سرنشینان هستند. از جمله این ویژگیها که البته از چندین سال پیش در خودروها بکار میرود هدآپ دیسپلی یا نمایشگر سربالاست. در ادامه میخواهیم شما را با این ویژگی کاربردی خودروها آشنا کنیم.
هدآپ دیسپلی چیست؟
هدآپ دیسپلی head-up display که بهصورت مخفف با سه حرف HUD نیز نشان داده میشود به نمایشگر شفافی گفته میشود که بدون نیاز به چشم برداشتن راننده از روی جاده میتواند دادهها و اطلاعات مختلف خودرو را به نمایش بگذارد. ریشه نام این تکنولوژی از خلبان هواپیماها گرفته شده که میتوانند اطلاعات مدنظر خود را با نگاه کردن به جلو و قرار گرفتن سر در موقعیت رو به بالا بجای نگاه به پایین و نشانگرها دریافت کنند. در حال حاضر سه نوع هدآپ دیسپلی در خودروها بکار میرود که اولین نوع آنها اطلاعات را در شیشه جلوی خودرو میتاباند و راننده آنها را میبیند. دومین نوع نمایشگرهای سربالا دارای ترکیبکننده کوچکی هستند که از شیشه جلو جدا میشود. این ترکیبکنندهها از نوع تاشو نیز هستند. سومین نوع نمایشگرهای سربالا نیز بهصورت نمایشگری شفاف بین لایههای شیشه جلو قرار میگیرند. برای کسب اطلاع بیشتر درباره دوربین ثبت وقایع خودرو نیز می توانید مقاله آن را در پدال مطالعه کنید.
تاریخچه
نیسان در سال ۱۹۸۸ اولین خودروسازی بود که این تکنولوژی را با خودروی سیلویا S13 وارد بازار خودروی ژاپن کرد. جنرال موتورز نیز در همان زمان نمایشگرهای سربالا را در محصولات خود ارائه نمود. اولین هدآپ دیسپلی های جنرال موتورز روی خودروهای الدزموبیل کاتلاس سوپریم ایندی نصب شدند. اولین نمایشگر قابل پیکربندی باکیفیتی که برای خودروها تولید شده بود اولین بار در سال ۱۹۹۸ روی شورولت کوروت نسل پنجم ارائه گردید. یک سال بعد نیز کادیلاک DTS با نمایشگر سربالای دارای دید در شب عرضه شد.
بی ام و نیز در سال ۲۰۰۳ نسخههای بهتر و بزرگتر هدآپ دیسپلی را روی سری ۵ نسل E60 ارائه کرد. شرکت پایونیر در سال ۲۰۱۲ سیستمی ناوبری را معرفی کرد که اطلاعات را به سبک نمایشگر سربالا و البته بجای آفتابگیر راننده منعکس میکرد. این تکنولوژی دارای انیمیشین هایی برای نمایش وضعیت جاده و شرایط پیش روی راننده بود و در واقع نسخهای اولیه از تکنولوژی واقعیت افزوده امروزی به شمار میرفت. نمایشگرهای سربالا کاملاً همهگیر شدهاند و معمولاً اطلاعاتی همچون سرعت خودرو، دور موتور و اطلاعات ناوبری را در معرض دید راننده قرار میدهند. حتی کلاه ایمنی برخی موتورسواران نیز دارای هدآپ دیسپلی های مخصوص است. در بازار نیز امکان استفاده از نمایشگرهای سربالای متفرقه وجود دارد به نحوی که این سیستمها از یک ترکیبکننده شیشهای قابلنصب در شیشه جلو استفاده میکنند.
مزایا
یکی از مهمترین مزایای این تکنولوژی با عبارت “مزیت چشمان راننده روی جاده ERB” شناخته میشود. در واقع این عبارت میتواند به طراحی هدآپ دیسپلی در مقایسه با طراحی سنتی داشبورد خودروها نیز اشاره کند چراکه داشبورد خودروها از طراحی سر به پایین HDD استفاده میکند. همانطور که گفته شد نمایشگرهای سربالا میتوانند اطلاعات مهم خودرو همچون سرعت را در معرض دید راننده قرار دهند و بنابراین آنها چشمان خود را از جاده بر نخواهند داشت که این امر به معنی افزایش هوشیاری راننده و عدم حواسپرتی اوست. در این حالت راننده زمان واکنش بیشتری در برابر خطرات بیرونی همچون عبور عابران پیاده خواهد داشت. برخی مطالعات نشان میدهند هدآپ دیسپلی ها در جادههایی با ترافیک کم بهترین عملکرد را دارند چراکه در این مواقع رانندگی فرایند پیچیدهای نیست.
زمان واکنش و بهطور ویژه واکنش با تأخیر به عنوان یکی از اصلیترین فاکتورهای تصادفات خودرویی شناخته شده است. زمان واکنش مرتبط با ERB به عنوان زمانی که راننده به یک خطر خارجی واکنش نشان میدهد تعریف شده است. بازخوردی که توسط هدآپ دیسپلی و در شیشه جلو ارائه میشود باعث کاهش زمان واکنش خواهد شد چراکه میدان دید راننده را تغییر نداده و باعث میشود او همواره به جاده نگاه کند. مطالعات نشان دادهاند زمان واکنش رانندگان در سیستمهای HUD و HDD متفاوت است و نمایشگرهای سربالا HUD از این نظر ایمنتر هستند.
یکی دیگر از مزایای نمایشگرهای سربالا به توانایی بهتر راننده در حفظ سرعت خودرو و تنظیم آن با ترافیک و قوانین جادهای مربوط میشود. علت این امر به خاطر قرار داشتن اطلاعات سرعت خودرو در پیش چشمان راننده است که باعث میشود او بهصورت مداوم سرعت خودرو را ببیند. همچنین این تکنولوژی باعث بهبود کلی کیفیت رانندگی از جمله عبور از بین خطوط و تواناییهای مسیریابی راننده میشود.
محدودیتها
تأثیر این تکنولوژی روی رانندگان همهگیر نیست. شواهدی وجود دارد که نشان میدهد در برخی موارد پیچیدگی عوامل رانندگی با استفاده از نمایشگر سربالا افزایش مییابد و مزیتهای آن کمتر میشود. تحقیقات نشان دادهاند زمانی که راننده در ترافیک سنگین قرار داشته باشد تمرکز خود را روی دیگر وظایف رانندگی همچون تعویض دندهها یا صحبت با دیگران معطوف میکند.
از دیگر محدودیتهای این تکنولوژی میتوان به محل نصب یا تابش اطلاعات آن روی شیشه اشاره کرد. هدآپ دیسپلی ها میتوانند به گونهای تولید شوند که اطلاعات خود را همانند تابش روی شیشه به نمایش بگذارند نه نمایش مستقیم دادهها در شیشه جلو و تستها نشان دادهاند نمایشگرهای سربالای تابشی باعث زمان پاسخ سریعتر و هوشیاری بهتر راننده میشوند که نتیجه کلی آن بهبود کیفیت رانندگی خواهد بود. در مورد سیستمهای موجود در بین لایههای شیشه جلو، اجزای هدآپ دیسپلی در بدنه پنهان شدهاند و اطلاعات مستقیماً در شیشه جلو به نمایش درمیآیند.
خرید هدآپ دیسپلی
هماکنون برخی فروشگاهها نسخههای متفرقه و غیر فابریک هدآپ دیسپلی ها را برای خودروهایی همچون پژو ۲۰۷، رنو مگان و مزدا ۳ عرضه میکنند. بر اساس بررسیهای صورت گرفته این سیستمها حدود ۳ تا ۴ میلیون تومان قیمت دارند هرچند قبل از خرید باید از صحت عملکرد و کیفیت آنها اطمینان حاصل کنید.