کاربرد بلاک چین در خیریه: پایان سوءاستفاده از کمک‌های مردم!

از زمانی‌که ارزهای دیجیتال به حوزه‌ی خیریه و کمک‌های مالی به نیازمندان راه یافتند، مدت زیادی نمی‌گذرد. تعداد مؤسسات خیریه‌ای که درحال‌حاضر ارزهای دیجیتال را به‌عنوان کمک مالی می‌پذیرند رو به‌ افزایش است. در این میان، بلاک چین نیز برای بهبود این روند، به‌کمکِ مؤسسات خیریه آمده است. پرسش و پاسخ‌هایی که در این مطلب می‌خوانید به‌خوبی مسائل پیرامون این جریان را روشن می‌سازد.

۱- آیا می‌توان ارز دیجیتال را برای اهداف بشردوستانه اهدا کرد؟

بله، می‌توان این کار را انجام داد. سازمان‌های غیرانتفاعی همیشه در حال ابداع روش‌های جدیدی برای جذب کمک‌های مالی از سوی جامعه‌ی ارزهای دیجیتال هستند و تقاضا برای این امر رو به‌افزایش است. سرمایه‌گذاران با کمک‌های مالی به خیریه می‌توانند به اهداف بشر دوستانه‌ای که برایشان مهم است کمک کنند و اگر ارزش ارزهای دیجیتال آنها بالا برود، از پرداخت مالیات بر درآمد سرمایه معاف خواهند شد. به‌گزارش سازمان خیریه‌ی Fidelity Charitable، در سال ۲۰۱۷ رکورد بی‌سابقه‌ای از اهدای ارزهای دیجیتال به این سازمان شکل گرفته است. این سازمان توانست معادل ۶۹ میلیون دلار ارز دیجیتال (از جمله بیت کوین) دریافت کند و ادعا می‌کند این مبلغ تقریبا ۱۰ برابر مبلغ سال گذشته بوده است. مدیران این سازمان بر این باورند افزایش قابل‌توجه ارزش بیت کوین در سال ۲۰۱۷، نقش بسیار مهمی در این جریان داشته است. هنگامی‌که این سازمان اعلام کرد ارزهای دیجیتال را به‌عنوان کمک مالی قبول می‌کند، بسیاری از افرادی که تا پیش از آن نمی‌توانستند به این مؤسسه کمک مالی کنند، حاضر شدند ارزهای دیجیتال‌ خود را اهدا کنند. در همان موقع، یکی از خیرین نیز به صورتِ ناشناس صندوقی را به نام آناناس (Pineapple) با ۵،۱۰۴ بیت کوین راه‌اندازی کرد و همه‌ی آنها را به ۶۰ مؤسسه‌ی خیریه بخشید. اهدای این مبلغ دقیقاً با حباب ارزهای دیجیتال در سال گذشته مقارن شد. در آن زمان این مبلغ معادل ۵۵ میلیون دلار بود.

۲- آیا استخراج ارزهای دیجیتال برای خیریه امکان‌پذیر است؟

بله. چندین مؤسسه‌ی خیریه این موضوع را بررسی کرده‌اند و به موفقیت‌هایی دست یافته‌اند. ۵۹ روز از آغاز سال ۲۰۱۸ گذشته بود که سازمان یونیسف (صندوق کودکان سازمان ملل متحد) جریان مبتکرانه‌ای موسوم به Game Chaingers را راه انداخت که در آن جوانان را تشویق می‌کرد هر طور که می‌توانند برای جامعه مفید باشند. یونیسف از افرادی‌ که در کامپیوترهای شخصی‌شان از کارت‌های گرافیکی قدرتمند استفاده می‌کردند (مانند گیمرهای حرفه‌ای) خواست تا از توان محاسباتی کامپیوترشان برای استخراج اتریوم استفاده کنند. بیش‌ از ۱۲،۰۰۰ کامپیوتر برای این کار داوطلب شدند و در مجموع ۸۵ اتر (تقریبا معادل ۳۶،۰۰۰ دلار امروز) سرمایه جمع شد که همه‌ی آنها به کودکان آسیب‌دیده یا آواره از جنگ داخلی سوریه اختصاص یافت. این روش خوبی برای مؤسسات خیریه است؛ زیرا افراد زیادی هستند که از ته دل تمایل دارند کارهای خیر انجام بدهند، اما نمی‌توانند کمک مالی کنند. با این‌حال، هنوز هم این طرح‌ها با مشکلاتی روبه‌رو هستند. استخراج انرژی زیادی مصرف می‌کند و حتی ممکن است برای محیط زیست زیان‌آور باشد. این بدان معناست که سازمان‌های خیریه برای رسیدن به اهداف بشردوستانه، دارند کاری را انجام می‌دهند که ضررش بیشتر از نفع آن است. یونیسف تأکید کرد این جریان مبتکرانه به مصرف برق اضافی منجر نشده است.

۳- از کجا مطمئن باشیم مؤسسات خیریه کمک‌های مالی را به‌درستی استفاده می‌کنند؟

اینجاست که بلاک چین به کمک مؤسسات خیریه می‌آید. البته تهمت‌هایی در این باره به بخش خیریه وارد شده است، اما فناوری بلاک چین و ارز دیجیتال به این نهادها در پاسخگویی و شفافیت کمک زیادی کردند. در مؤسسات خیریه‌ی عادی، واقعاً نمی‌توان فهمید پول‌هایی که به کمپین‌های خاص اهدا می‌شود چگونه مصرف خواهد شد. اما قراردادهای هوشمند روی بلاک چین اجازه‌ی سو‌ء‌استفاده را نمی‌دهند. با استفاده از قراردادهای هوشمند، کمک‌های مالی به مؤسسات خیریه تقریبا بلوکه می‌شود. هر مؤسسه‌ی خیریه فقط زمانی می‌تواند پول‌ها را به‌دست آورد که ثابت کند دقیقاً از آن پول به همان منظوری که ادعا کرده است استفاده می‌کند. در غیر این‌ صورت، کمک‌های مالی به آن مؤسسه لغو می‌شود. برای آزمایش این روش، مؤسسه‌ی خیریه‌ی سنت مونگو که برای کمک به افراد بی‌خانمان در لندن تأسیس شده است داوطلب شد. این مؤسسه از یک پلتفرم مبتنی بر بلاک چین به نام آلیس (Alice) استفاده کرد و یک صندوق برای جمع‌آوری کمک‌های مالی به مقدار ۶۶،۰۰۰ دلار راه‌اندازی کرد. قرار بود این مبلغ به ۱۵ بی‌خانمان اهدا شود تا زندگی‌شان را از نو بسازند. این سازمان با کمک این پلتفرم می‌توانست روند پیشرفت این افراد را پیگیری کند و ببیند که چگونه از کمک‌های اهدایی برای رو به‌ راه کردن زندگی‌شان استفاده می‌کنند. خود این سازمان خیریه نیز به‌طور مستقل توسط مقامات محلی تأیید شده بود.

۴- چرا برخی هنوز به نهادهای خیریه اعتماد ندارند؟

دلیل آن داستان‌هایی است که همیشه درباره‌ی سوءاستفاده‌های سازمان‌های خیریه وجود دارد. دلیل دیگر عملکرد غیر قانونی سازمانی‌هایی است که کمک‌های اهدایی را دریافت می‌کنند. یکی از بزرگترین چالش‌های سازمان‌های کمک‌رسانی و خیریه، فساد مالی است. بسیاری از وجوه اهدایی که برای کمک به کشورهای فقیر فرستاده می‌شوند، در بسیاری از مواقع به دست افراد واجد شرایط نمی‌رسد. از سوی دیگر، برخی از نهادهای خیریه به عدم شفافیت متهم شده‌اند؛ زیرا مشخص نیست چه مقدار از محل کمک‌های مالی به کارمندان و مدیران مؤسسه پرداخت می‌کنند. بسیاری از مؤسسات نیز صادقانه اعلام نمی‌کنند که چقدر موجودی برایشان باقی مانده است. پرداخت پاداش یا حقوق‌های کلان از محل کمک‌های مالی به مدیران ارشد نیز سبب خشمگین شدن اهداکنندگان می‌شود. در این‌جا نیز بلاک چین به کمک مؤسسات خیریه می‌آید. از آنجاکه همه چیز در معرض دید همگان قرار دارد، رسیدگی به امور مالی و پاسخگویی بسیار راحت‌تر است. ماهیت غیرمتمرکز بلاک چین سبب می‌شود وجوه اهدایی به‌ شکل مستقیم و بدون واسطه (به‌عنوان مثال بانک‌ها) به افراد نیازمند برسد. بااین‌حال، نمی‌توان گفت بلاک چین می‌تواند تمام مشکلات بخش خیریه را حل کند. همچنین این فناوری نمی‌تواند جایگزینِ مؤسسات خیریه شود. به‌عنوان مثال، کمپینی که از سوی مؤسسه‌ی خیریه‌ی سنت مونگو سازمان‌دهی شد، موفقیت‌های کمی به‌دست آورد (زیرا فقط توانست به سه بی‌خانمان کمک کند). همچنین سازمان‌های خیریه نقش مهمی در انگیزه‌ دادن به مردم برای کمک‌های بشردوستانه و تشکیل کمپین‌های خیریه دارند.

۵- آیا بلاک چین هزینه‌های مدیریتی مؤسسات خیریه را کاهش می‌دهد؟

احتمال دارد. در حال‌ حاضر، مدیریت و درخواست کمک‌های مالی دو مورد از هزینه‌های کلان نهادهای خیریه به شمار می‌روند. اگر مؤسسات خیریه از بلاک چین استفاده کنند، کارمزد تراکنش‌های دریافت پول از اهداکنندگان و انتقال آن به نیازمندان به‌ ویژه در سطح بین‌المللی کاهش می‌یابد. با حذف هزینه‌های بی‌مورد می‌توان مبالغ بیشتری را به نیازمندان اختصاص داد. البته راه‌اندازی پلتفرم‌های اختصاصی مبتنی بر بلاک چین نیز هزینه‌های بسیار زیادی را می‌طلبد که مؤسسات خیریه‌ی کوچک از پسِ آن برنمی‌آیند. برای رفع این مشکل، سازمان‌های توسعه‌دهنده‌ی بلاک چین، API هایی را طراحی کرده‌اند و به‌شکل سفارشی در هر مؤسسه‌ی خیریه بارگذاری می‌کنند. با این کار، مؤسسات کوچکتر نیازی به صرف هزینه بابت توسعه‌ی زیرساخت‌های فنی و پلتفرم‌های اختصاصی نخواهند داشت.

۶- چه کسی از شفافیت پرداخت‌های نهادهای خیریه سود می‌برد؟

شفافیت از یک سو به اهداکنندگان آرامش‌ خاطر می‌دهد که پول‌شان در مسیر درست استفاده می‌شود و از سوی دیگر به مؤسسات خیریه نیز اطمینان می‌دهد که کمک‌های مالی‌شان بی‌دلیل قطع نخواهد شد. سال گذشته، گروه مالی خیریه‌ی بریتانیا اعلام کرد که بیش‌از ۳۰۰ مؤسسه‌ی خیریه که بسیاری از آنها معتبر بودند، پس از جریان اتهامات بابت شرکت در فعالیت‌های غیرقانونی از کمک‌های مالی‌شان محروم شدند. برخی از این مؤسسات واقعاً تقصیری نداشتند، آنها فقط سعی کرده بودند به افراد نیازمند در کشورهایی کمک کنند که در لیست سیاه کشورهای تروریستی بودند. به‌ همین‌ دلیل حساب‌های آنها از سوی بانک‌ها (که نگران بودند به جرم تغذیه‌ی مالیِ تروریسم جریمه شوند) مسدود شد. بلاک چین تمام فرایندهای نقل و انتقال پول از سازمان‌های خیریه را در یک دفتر کل غیرقابل تغییر ثبت می‌کند و بنابراین همه‌چیز شفاف خواهد بود.

۷- چگونه شرکت‌های انتفاعی مبتنی بر بلاک چین می‌توانند به جامعه کمک کنند؟

تعدادی از شرکت‌ها با هدف کمک به جامعه، بنیادهایی را راه‌اندازی کرده‌اند که اغلب آنها می‌خواهند آشنایی با بلاک چین را به مردم آموزش دهند. برای مثال، پلتفرم‌هایی مانند Coins.ph می‌خواهند به مردم کشورهای در حال توسعه که درصد زیادی از آنها حساب بانکی ندارند، کمک کنند تا از طریق بلاک چین به خدمات بانکی و مبادلات ارزها در سطح بین‌المللی دسترسی داشته باشند. وبسایت MyCryptons.com به کاربران خود اجازه می‌دهد تا برای دستیابی به سود، ارزهای دیجیتال در قالب چند منظوره‌ی کریپتون را خرید و فروش کنند. این پلتفرم اعلام کرده است که قرارداد هوشمند آن، شرایطی را فراهم می‌کند که کاربران بتوانند کریپتون را به منظور کمک‌های خیریه نیز اهدا کنند. با این‌کار، کل درآمد حاصل از فروش ارزهای دیجیتال در قالب کریپتون به مؤسسات خیریه اهدا می‌شود. شرکت حامی این پلتفرم Crypton Labs نام دارد و امیدوار است سلبریتی‌های مشهوری که در حوزه‌ی ارزهای دیجیتال فعالیت می‌کنند، با استفاده از شهرت‌شان هواداران را به اهدای کمک‌های مالی خیریه ترغیب کنند. سلب مسئولیت: سایت ارز دیجیتال به‌ هیچ‌عنوان درباره‌ی صحت و سقم این محتوا و مؤسسات خیریه‌ای که نام‌شان در اینجا آورده شده است مسئولیتی ندارد. تمام خوانندگان برای اهدای کمک‌های مالی یا هر اقدام دیگری در این زمینه، باید خودشان تحقیقات لازم را به عمل آورند. این مطلب برای مشاوره مالی یا کمک‌های خیریه نیست.