ریدلی اسکات؛ بیوگرافی و ۲۱ فیلم برتر او

درباره ریدلی اسکات به‌عنوان فیلم‌سازی حرفه‌ای و مجموعه بزرگ آثار او چیزهای بسیاری می‌توان گفت. او نزدیک به نیم‌ قرن است که فیلم‌های بلند می‌سازد و به این مشهور شده که هر ۲ سال ۱ فیلم جدید را آماده می‌کند. او در ژانرهای بسیار متفاوتی فیلم ساخته است و آثار سینمایی بسیار متنوعی دارد. اسکات از سال ۱۹۷۷ تا ۲۰۲۳ به‌سرعت کار کرده و در مجموع ۲۸ فیلم بلند را کارگردانی کرده است. در این مقاله، درباره زندگی او و مشهورترین آثارش می‌خوانید.

زندگی‌نامه

ریدلی اسکات ۳۰ نوامبر سال ۱۹۳۷ در شهر ساوت شیلدز انگلستان به دنیا آمد. پدر او ارتشی بود و خانواده‌اش در طول جنگ جهانی دوم در شهرهای مختلفی زندگی می‌کردند. پس از جنگ، آنها در منطقه تیساید (در شمال‌ شرقی انگلستان) ساکن شدند. ریدلی اسکات در کالج هنر وست هارتلپول درس خواند و سال ۱۹۵۸ لیسانس هنر طراحی گرفت. او در اوایل دهه ۱۹۶۰، مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشته گرافیک از کالج سلطنتی هنر لندن دریافت کرد. پس از آن، به‌عنوان طراح صحنه و کارگردان تلویزیونی در انگلستان شروع به کار کرد. او در سال ۱۹۶۷، آگهی‌های تبلیغاتی را کارگردانی می‌کرد و درنهایت در شرکت خودش بیش از ۲۰۰۰ آگهی ساخت.

توجه اسکات به زیبایی بصری آگهی‌های تبلیغاتی‌اش، از جمله نورپردازی‌های متمایز، در فیلم‌های بلندش هم به چشم می‌خورد. او سال ۱۹۷۷، اولین فیلم بلند خود به‌نام «دوئل‌بازها» را اکران کرد. این فیلم برنده جایزه بهترین فیلم در جشنواره فیلم کن شد. به این ترتیب علاقه‌مندان به سینما متوجه حضور کارگردان ۴۰ساله‌ای شدند که قرار بود به یکی از بزرگان سینمای جهان تبدیل شود.

فیلمهای ریدلی اسکات تاکنون ۴ مرتبه برنده جایزه اسکار شده‌اند. او تا به امروز در مجموع ۱۰۶ مرتبه در جشنواره‌های مختلف هنری نامزد دریافت جایزه شده و ۵۱ جایزه هنری مختلف دریافت کرده است.

فیلمهای ریدلی اسکات

۲۱. هجرت؛ خدایان و پادشاهان (Exodus: Gods and Kings)

ریدلی اسکات ثابت کرده که می‌تواند درام‌ها و آثار حماسی تاریخی جذابی بسازد، اما «هجرت؛ خدایان و پادشاهان» اشتباهی تأسف‌بار برای او محسوب می‌شود. این فیلم روایتی ۲ ساعت و ۳۰دقیقه‌ای از کتاب مقدس حضرت موسی است، اما نتوانسته مانند آثار مشابه نظیر «ده فرمان» و «شاهزاده مصری» موفق باشد. با وجود این، اگر به تماشای آثار تاریخی علاقه دارید، چند ساعتی سرگرمتان می‌کند.

۲۰. ۱۴۹۲: فتح بهشت (1492: Conquest of Paradise)

ژانر: ماجراجویانه، زندگی‌نامه، درام
کشور سازنده: انگلیس، فرانسه، اسپانیا
سال پخش: ۱۹۹۲
بازیگران اصلی: ژرار دوپاردیو، آرماند آسانته
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۳۴ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۶٫۴

«۱۴۹۲: فتح بهشت» به‌مناسبت ۵۰۰سالگی کشف دنیای جدید توسط کریستف کلمب اکران شد. ممکن است برخی از بینندگان با تماشای این فیلم احساس کنند که بعضی از وقایع تاریخی نادیده گرفته شده‌اند یا با واقعیت مطابقت ندارند، بااین‌حال «۱۴۹۲: فتح بهشت» تماشایی شده است.

۱۹. بیگانه؛ پیمان (Alien: Covenant)

ژانر: ترسناک، علمی‌تخیلی، هیجانی
کشور سازنده: آمریکا، انگلیس
سال پخش: ۲۰۱۷
بازیگران اصلی: مایکل فاسبندر، کاترین واترستون
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۲ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۶٫۴

«بیگانه؛ پیمان» که پس از «بیگانه» اکران شد، در واقع پیش‌درآمد فیلم قبلی خود محسوب می‌شود. شخصیت‌های این فیلم نیز باید مانند فیلم قبلی از چنگال موجودی وحشتناک به‌نام زنومورف فرار کنند. «بیگانه؛ پیمان» برای کسانی که می‌خواهند فیلمی هیجان‌انگیز مانند «بیگانه» ببینند، چندان جذاب نیست. جلوه‌های ویژه، اجراها و سکانس‌های هیجان‌انگیز و ترسناک این فیلم جذابیت «بیگانه» را ندارند. همین مسئله نیز باعث شده تا «بیگانه؛ پیمان» به اندازه «بیگانه» موفق نباشد.

۱۸. ناپلئون (Napoleon)

ژانر: اکشن، ماجراجویانه، زندگی‌نامه
کشور سازنده: آمریکا
سال پخش: ۲۰۲۳
بازیگران اصلی: واکین فینیکس، ونسا کربی
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۳۸ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۶٫۵

فیلم جدید ریدلی اسکات به‌نام «ناپلئون» یکی از فیلم‌های متعددی است که درباره این شخصیت تاریخی ساخته شده‌اند. ریدلی اسکات زندگی پرفرازونشیب ناپلئون را در ۲ ساعت و ۳۰ دقیقه خلاصه می‌کند. در زندگی ناپلئون اتفاقات دراماتیک و نبردهای مختلفی رخ داده‌اند، اما در «ناپلئون» ریدلی اسکات این اتفاقات به‌شدت خلاصه شده‌اند. بااین‌حال نقش‌آفرینی‌های متعهدانه واکین فینیکس و ونسا کربی ارزش تماشا را دارد.

۱۷. باران سیاه (Black Rain)

ژانر: اکشن، جنایی، درام
کشور سازنده: آمریکا، ژاپن
سال پخش: ۱۹۸۹
بازیگران اصلی: مایکل داگلاس، اندی گارسیا
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۵ دقیقه
دوبله فارسی: ندارد
امتیاز (IMDB): ۶٫۶

«باران سیاه» فیلمی است که ریدلی اسکات درباره یاکوزا (گروهی از تبهکاران ژاپنی) ساخت. در این فیلم، یکی از اعضای این گروه تبهکاری در شهر نیویورک دستگیر می‌شود. ۲ مأمور پلیس وظیفه دارند تا این تبهکار را به ژاپن ببرند و به مقامات آنجا تحویل دهند. او پس از رسیدن به ژاپن می‌گریزد و مأموران پلیس نومیدانه به جست‌وجوی او می‌روند.

۱۶. خاندان گوچی (House of Gucci)

ژانر: زندگی‌نامه، جنایی، درام
کشور سازنده: آمریکا، کانادا
سال پخش: ۲۰۲۱
بازیگران اصلی: لیدی گاگا، آدام درایور
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۳۸ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۶٫۶

«خاندان گوچی» ماجرای واقعی شهرت، پول و قتل در میان افراد بسیار ثروتمند ایتالیا را روایت می‌کند. با اینکه این فیلم نسبتا طولانی است، نقش‌آفرینی زیبای بازیگرانی همچون لیدی گاگا، آدام درایور و آل پاچینو شما را تا پایان با خود همراه می‌کند.

۱۵. هانیبال (Hannibal)

ژانر: جنایی، درام، هیجانی
کشور سازنده: آمریکا، انگلیس
سال پخش: ۲۰۰۱
بازیگران اصلی: آنتونی هاپکینز، گری اولدمن
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۱۱ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۶٫۸

«هانیبال» در واقع دنباله‌ای بر فیلم محبوب «سکوت بره‌ها» است و همین مسئله نیز باعث شده تا آن‌طور که باید شناخته نشود. در این فیلم، آنتونی هاپکینز دوباره نقش دکتر هانیبال لکتر را بازی می‌کند اما جولیان مور به‌جای جودی فاستر بازیگر نقش کلاریس استارلینگ شده است. ماجرای «هانیبال» ۲ سال پس از «سکوت بره‌ها» اتفاق می‌افتد. ایفای نقش هاپکینز در نقش لکتر شما را ناامید نمی‌کند و اگر «هانیبال» را با «سکوت بره‌ها» مقایسه نکنید، بیشتر از تماشای این فیلم لذت می‌برید.

۱۴. تمام پول‌های جهان (All the Money in the World)

ژانر: زندگی‌نامه، جنایی، درام
کشور سازنده: آمریکا، ایتالیا، انگلیس، چین
سال پخش: ۲۰۱۷
بازیگران اصلی: میشل ویلیامز، کریستوفر پلامر
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۱۲ دقیقه
دوبله فارسی: ندارد
امتیاز (IMDB): ۶٫۸

«تمام پول‌های جهان» یکی دیگر از فیلم های ریدلی اسکات است که مانند «خاندان گوچی» رویدادی واقعی مربوط به جنایتی در قرن بیستم را روایت می‌کند. در این فیلم، ماجرای ربوده‌شدن نوه میلیاردری به‌نام جی پل گتی را دنبال می‌کنیم که به آدم‌ربایان باج نمی‌دهد.

این فیلم بیش از هر چیزی بابت حواشی مربوط به تولیدش شهرت یافت. ابتدا قرار بود کوین اسپیسی در «تمام پول‌های جهان» بازی کند، اما کمی پیش از برنامه‌ریزی برای اکران فیلم، کریستوفر پلامر جایگزین او شد. به همین دلیل صحنه‌های مختلف آن دوباره فیلم‌برداری شدند. پلامر به‌خاطر بازی در این فیلم برای سومین و آخرین بار نامزد دریافت جایزه اسکار شد.

۱۳. یک مشت دروغ (Body of Lies)

ژانر: اکشن، درام، هیجانی
کشور سازنده: آمریکا، انگلیس
سال پخش: ۲۰۰۸
بازیگران اصلی: لئوناردو دی‌کاپریو، راسل کرو
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۸ دقیقه
دوبله فارسی: ندارد
امتیاز (IMDB): ۷

در «یک مشت دروغ» باری دیگر ریدلی اسکات و راسل کرو با یکدیگر همکاری کردند، اما این مرتبه لئوناردو دی‌کاپریو نیز به آنها پیوست. دی‌کاپریو در این فیلم در نقش اصلی ظاهر شده است. او نقش یک مأمور سازمان سیا را بازی می‌کند که باید مغز متفکر حملات تروریستی مرگباری را از میان بردارد. این مأمور سیا در مسیر خود با خطرات فراوانی روبه‌رو می‌شود.

۱۲. پرومتئوس (Prometheus)

ژانر: ماجراجویانه، معمایی، علمی‌تخیلی
کشور سازنده: آمریکا، انگلیس
سال پخش: ۲۰۱۲
بازیگران اصلی: نومی راپاس، شارلیز ترون
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۴ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۷

«پرومتئوس» رویدادهای خاصی را روایت می‌کند که وقوع آنها در آینده مجموعه فیلم‌های «بیگانه» اهمیت دارد. بااین‌حال با تماشای این فیلم احساس نمی‌کنید که با دنباله‌ای از فیلم‌های «بیگانه» سروکار دارید. در «پرومتئوس»، ماجرای گروهی را دنبال می‌کنیم که به دنبال سرنخ‌هایی از منشأ پیدایش بشرند. آنها در سیاره‌ای دوردست سازه‌ای خالی از سکنه را پیدا می‌کنند، اما پس از مدتی متوجه می‌شوند که در آن سیاره تنها نیستند.

۱۱. مردان چوب‌کبریتی (Matchstick Men)

ژانر: کمدی، جنایی، درام
کشور سازنده: آمریکا، انگلیس
سال پخش: ۲۰۰۳
بازیگران اصلی: نیکلاس کیج، سام راکول
مدت‌زمان فیلم: ۱ ساعت و ۵۶ دقیقه
دوبله فارسی: ندارد
امتیاز (IMDB): ۷٫۳

شاید با تماشای فیلمهای ریدلی اسکات تصور کنید که او مردی کاملا جدی است، اما «مردان چوب‌کبریتی» نظرتان را عوض می‌کند. این فیلم نشان داد که او در ساخت کمدی سیاه هم موفق است. «مردان چوب‌کبریتی» ماجرای یک کلاهبردار باتجربه و شاگردش را روایت می‌کند که در حرفه غیراخلاقی خود موفق می‌شوند. البته وقتی سروکله دختر این کلاهبردار پیدا می‌شود، اوضاع تغییر می‌کند.

۱۰. قلمروی بهشت (Kingdom of Heaven)

ژانر: اکشن، ماجراجویانه، درام
کشور سازنده: انگلیس، آلمان، اسپانیا، مراکش، آمریکا، ایتالیا، فرانسه
سال پخش: ۲۰۰۵
بازیگران اصلی: اورلاندو بلوم، اوا گرین
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۲۴ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۷٫۳

«قلمروی بهشت» یکی از بهترین فیلم های ریدلی اسکات است و جزو بهترین آثار حماسی او محسوب می‌شود. در این فیلم، ماجرای آهنگری را دنبال می‌کنیم که در طول جنگ‌های صلیبی درگیر این جنگ‌های مقدس می‌شود. «قلمروی بهشت» راوی مجموعه‌ای از نبردهای بزرگ است که به‌خوبی به تصویر درآمده‌اند.

۹. دوئل‌بازها (The Duellists)

ژانر: درام، جنگی
کشور سازنده: انگلیس
سال پخش: ۱۹۷۷
بازیگران اصلی: کیت کارادین، هاروی کایتل
مدت‌زمان فیلم: ۱ ساعت و ۴۰ دقیقه
دوبله فارسی: ندارد
امتیاز (IMDB): ۷٫۴

اولین فیلم ریدلی اسکات اثر سینمایی جذابی بود. در «دوئل‌بازها»، ماجرای ۲ ستوان ارتش فرانسه را دنبال می‌کنیم که وارد رقابتی طولانی با یکدیگر می‌شوند. آنها در اوایل دهه ۱۸۰۰ دوئل‌های متعددی را انجام می‌دهند. «دوئل‌بازها» فیلمی کم‌هزینه بود، اما به‌عنوان اولین فیلم ریدلی اسکات بسیار راضی‌کننده و خوب به نظر می‌رسد.

۸. آخرین دوئل (The Last Duel)

ژانر: اکشن، درام، تاریخی
کشور سازنده: آمریکا، انگلیس
سال پخش: ۲۰۲۱
بازیگران اصلی: مت دیمون، آدام درایور
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۳۲ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۷٫۴

«آخرین دوئل» حماسه تاریخی دیگری از ریدلی اسکات است که صحنه‌های نبرد، مضامین پیچیده و نقطه اوجی عالی دارد. البته به‌رغم این نقاط قوت، «آخرین دوئل» در گیشه چندان موفق نبود. علت آن هم تا حدی به شیوع ویروس کرونا و اینکه زمان مناسبی برای اکران یک فیلم تاریخی حماسی نبود، مربوط می‌شود. بااین‌حال «آخرین دوئل» حرف‌های بسیاری برای گفتن دارد و چنان جذاب است که در میان بهترین فیلمهای ریدلی اسکات قرار می‌گیرد.

۷. تلما و لوییز (Thelma & Louise)

ژانر: ماجراجویانه، جنایی، درام
کشور سازنده: آمریکا، انگلیس، فرانسه
سال پخش: ۱۹۹۱
بازیگران اصلی: سوزان ساراندون، جینا دیویس
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۱۰ دقیقه
دوبله فارسی: ندارد
امتیاز (IMDB): ۷٫۶

این فیلم جاده‌ای فمینیستی تلخ و شیرین و در عین حال انگیزه‌بخش بیشتر بابت پایان جسورانه و به‌یادماندنی‌اش در یادها مانده است. در «تلما و لوییز» ماجرای ۲ زن را دنبال می‌کنیم که برای دفاع از خود به مردی تیراندازی می‌کنند. آنها پس از این اتفاق فرار می‌کنند و با سفر به قلب آمریکا و فرار از چنگال قانون با یکدیگر صمیمی‌تر می‌شوند. جالب است بدانید که اولین حضور چشمگیر برد پیت در سینما در این فیلم بود.

۶. سقوط شاهین سیاه (Black Hawk Down)

ژانر: اکشن، درام، تاریخی
کشور سازنده: آمریکا، انگلیس
سال پخش: ۲۰۰۱
بازیگران اصلی: جاش هارتنت، یوان مک‌گرگور
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۲۴ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۷٫۷

در این فیلم، ماجرای مأموریت نجاتی نومیدانه و مرگبار را دنبال می‌کنیم. «سقوط شاهین سیاه» یکی از بهترین فیلم های جنگی در طول تاریخ محسوب می‌شود و در آن صحنه‌های نبرد و درگیری‌های وحشیانه به‌زیبایی به تصویر کشیده شده‌اند. با اینکه بیش از ۲۰ سال از اکران این فیلم می‌گذرد، هنوز هم ارزش تماشا دارد.

۵. گانگستر آمریکایی (American Gangster)

ژانر: زندگی‌نامه، جنایی، درام
کشور سازنده: آمریکا، انگلیس
سال پخش: ۲۰۰۷
بازیگران اصلی: دنزل واشنگتن، راسل کرو
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۳۷ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۷٫۸

راسل کرو یکی از ستاره‌های «گانگستر آمریکایی» است، اما دنزل واشنگتن گوی سبقت را از او می‌رباید. واشنگتن در این فیلم نقش یک قاچاقچی موفق هروئین را بازی می‌کند که در زمان جنگ ویتنام، مواد مخدر وارد آمریکا می‌کند. راسل کرو هم نقش کارآگاهی را بازی کرده که مدام در تعقیب این مجرم است. این فیلم شبیه آن دسته از فیلم‌های جنایی‌درام است که مارتین اسکورسیزی آنها را کارگردانی کرده است. بااین‌حال ریدلی اسکات با ساخت «گانگستر آمریکایی» نشان داد که او هم می‌تواند به‌اندازه اسکورسیزی در این ژانر موفق باشد.

۴. مریخی (The Martian)

ژانر: ماجراجویانه، درام، علمی‌تخیلی
کشور سازنده: آمریکا، انگلیس، مجارستان، اردن
سال پخش: ۲۰۱۵
بازیگران اصلی: مت دیمون، جسیکا چستین
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۲۴ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۸

«مریخی» اثری علمی‌تخیلی است، اما در مقایسه با فیلم های علمی تخیلی دیگر اسکات مانند «بیگانه» چندان ترسناک نیست. در این فیلم، داستان زنده‌ماندن در فضا و ماجرای مردی را دنبال می‌کنیم که به‌تنهایی در مریخ رها شده است. او تلاش می‌کند تا راهی برای برقراری ارتباط با کسانی که روی زمین هستند، بیابد. «مریخی» فیلمی جذاب و بسیار سرگرم‌کننده است که در کنار آثار علمی‌تخیلی دیگری مانند «میان‌ستاره‌ای» و «جاذبه» قرار می‌گیرد.

۳. بلید رانر (Blade Runner)

ژانر: اکشن، درام، علمی‌تخیلی
کشور سازنده: آمریکا، انگلیس
سال پخش: ۱۹۸۲
بازیگران اصلی: هریسون فورد، روتخر هاور
مدت‌زمان فیلم: ۱ ساعت و ۵۷ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۸٫۱

هرچند «بلید رانر» در زمان اکران با استقبال چندانی روبه‌رو نشد، سال‌ها بعد محبوبیت بیشتری یافت. محبوبیت این فیلم چنان زیاد شد که در حال حاضر جزو تحسین‌شده‌ترین فیلم‌های تاریخ است. داستان این فیلم در سال ۲۰۱۹ در شهر لس‌آنجلس روایت می‌شود. مردی به‌نام ریک دکارد وظیفه دارد تا موجوداتی را شکار کند که سرکشی کرده‌اند و می‌خواهند خود را تکثیر کنند. این فیلم در مقایسه با سایر فیلم‌های مجموعه «بلید رانر» طراحی تولید و جلوه‌های بصری بهتری دارد و تماشای آن تجربه‌ای فوق‌العاده خواهد بود.

۲. گلادیاتور (Gladiator)

ژانر: اکشن، ماجراجویانه، درام
کشور سازنده: آمریکا، انگلیس، مالت، مراکش
سال پخش: ۲۰۰۰
بازیگران اصلی: راسل کرو، واکین فینیکس
مدت‌زمان فیلم: ۲ ساعت و ۳۵ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۸٫۵

هیچ شکی نیست که «گلادیاتور» یکی از بهترین فیلم‌های اکشن تاریخ سینماست. این فیلم بهترین اثر حماسی‌تاریخی اسکات و بهترین فیلم او در ژانری غیر از علمی‌تخیلی نیز محسوب می‌شود. داستان ساده و در عین حال جذاب این فیلم درباره تلاش مردی برای انتقام است. به او خیانت شده و خانواده‌اش به قتل رسیده‌اند. این مرد مجبور به بردگی شده و باید به‌عنوان گلادیاتور برای سرگرمی تماشاگران بجنگد. نکته جالب درباره این فیلم و «ناپلئون» این است که در هر دو فینیکس و کرو مقابل یکدیگر بازی می‌کنند.

۱. بیگانه (Alien)

ژانر: ترسناک، علمی‌تخیلی
کشور سازنده: آمریکا، انگلیس
سال پخش: ۱۹۷۹
بازیگران اصلی: سیگورنی ویور، تام اسکریت
مدت‌زمان فیلم: ۱ ساعت و ۵۷ دقیقه
دوبله فارسی: دارد
امتیاز (IMDB): ۸٫۵

«بیگانه» ریدلی اسکات به‌اندازه‌ای محبوب و تأثیرگذار است که نیازی به معرفی ندارد. موجودی بیگانه زندگی سواران یک سفینه را تهدید می‌کند و آنها را در کابوسی مرگبار فرو می‌برد. اسکات برای ساخت این فیلم از این ایده الهام گرفته که گاهی احساس‌کردن موجودی که هیچ ردپایی از خود بر جای نمی‌گذارد، از هر چیز دیگری ترسناک‌تر است.

شما بگویید

نام ریدلی اسکات اغلب ما را یاد فیلم‌های حماسی مانند «گلادیاتور» می‌اندازد. او سال ۲۰۲۳ یا یک اثر تاریخی‌حماسی دیگر به دنیای سینما بازگشته است. باید دید که آیا فیلم جدید ریدلی اسکات، «ناپلئون»، می‌تواند نظر مخاطبان را جلب کند یا همچنان در گیشه ناموفق خواهد بود. نظر شما چیست؟