چرم همواره یکی از مواد پرکاربرد و محبوب در صنعت نساجی و تولید انواع محصولات چرمی بوده است. این ماده با خواص منحصربهفرد خود، از جمله دوام، انعطافپذیری و زیبایی ظاهری، همواره مورد توجه تولیدکنندگان و مصرفکنندگان بوده است. چرم طبیعی که از پوست حیوانات تهیه میشود، در طول قرنها به عنوان یک ماده اصلی در صنایع مختلف نظیر پوشاک، کیف، کفش، مبلمان و غیره مورد استفاده قرار گرفته است.
با پیشرفت علم و فناوری، امروزه شاهد ظهور چرم مصنوعی در بازار هستیم که با خواص و ویژگیهای مشابه چرم طبیعی تولید میشود. این چرمهای مصنوعی اغلب با استفاده از پلیمرهای مصنوعی نظیر پلییورتان یا پلیوینیل کلرید ساخته میشوند و در قیمت مناسبتری عرضه میگردند. این موضوع موجب شده است که تشخیص چرم طبیعی از چرم مصنوعی برای مصرفکنندگان کار چندان آسانی نباشد.
تشخیص درست نوع چرم در انتخاب و خرید محصولات چرمی اهمیت فراوانی دارد. اگر مصرفکننده بتواند با دقت و مهارت، چرم طبیعی را از چرم مصنوعی تمیز دهد، میتواند انتخاب آگاهانهتری داشته و از کیفیت و دوام بیشتر محصول نهایی اطمینان حاصل کند. با این هدف، در این بخش به بررسی دقیقتر راهکارهای تشخیص چرم مصنوعی از چرم طبیعی خواهیم پرداخت.
بررسی ویژگیهای بافت و بوی چرم مصنوعی و طبیعی
یکی از سادهترین راههای تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی، بررسی دقیقتر بافت و بوی آن است. چرم طبیعی معمولاً دارای بافت زبر و نامنظم است و دارای بوی مشخص چرم میباشد. در مقابل، چرم مصنوعی اغلب دارای بافت صاف و منظمتر بوده و بوی پلاستیک یا مواد شیمیایی را از خود ساطع میکند.
آزمایش آب
برای انجام این آزمایش ساده، قطرهای آب روی سطح چرم قرار دهید. اگر قطره آب روی سطح پخش شده و به سرعت جذب شود، احتمالاً چرم طبیعی است. اما اگر قطره آب روی سطح باقی مانده و به سختی جذب شود، احتمالاً چرم مصنوعی است.
آزمایش حرارت
برای انجام این آزمایش، یک قطعه چرم را با فندک یا زبانه داغ لمس کنید. اگر چرم بسوزد و بوی سوختگی بدهد، احتمالاً چرم طبیعی است. در مقابل، اگر چرم ذوب شود و بوی پلاستیک بدهد، احتمالاً چرم مصنوعی است.
آزمایش کشش
برای انجام این آزمایش، قطعهای از چرم را بکشید. اگر چرم به راحتی کشیده شود و پس از رها کردن به حالت اولیه برگردد، احتمالاً چرم طبیعی است. اما اگر چرم به سختی کشیده شود و پس از رها کردن شکل اولیه خود را حفظ نکند، احتمالاً چرم مصنوعی است.
آزمایش اسید
برای انجام این آزمایش، قطرهای اسید روی سطح چرم قرار دهید. اگر چرم قهوهای رنگ شود و بوی عطر بدهد، احتمالاً چرم طبیعی است. در مقابل، اگر چرم تغییر رنگ ندهد و بوی شیمیایی بدهد، احتمالاً چرم مصنوعی است.
آزمایش سوزن
برای انجام این آزمایش، با سوزن به سطح چرم فشار وارد کنید. اگر چرم به سادگی سوراخ شود و سوراخ گردی در آن ایجاد شود، احتمالاً چرم مصنوعی است. در مقابل، اگر چرم به سختی سوراخ شود و سوراخ نامنظم ایجاد شود، احتمالاً چرم طبیعی است.
آزمایش الکتریکی
چرم طبیعی یک ماده عایق الکتریکی است که به سختی جریان برق را هدایت میکند. در مقابل، چرم مصنوعی معمولاً یک ماده نیمهرسانا است که جریان برق را به راحتی هدایت میکند. با استفاده از یک مولتیمتر میتوان به راحتی این تفاوت را تشخیص داد.
آزمایش میکروسکوپی
با استفاده از میکروسکوپ میتوان به بررسی ساختار سلولی چرم پرداخت. چرم طبیعی دارای ساختار فیبری و نامنظم است، در حالی که چرم مصنوعی دارای ساختار یکنواخت و منظم است.
آزمایش طیفسنجی
با استفاده از تکنیکهای طیفسنجی مانند طیفسنجی مادون قرمز یا طیفسنجی رامان میتوان به بررسی ترکیب شیمیایی چرم پرداخت. چرم طبیعی عمدتاً از پروتئینهای کلاژن تشکیل شده است، در حالی که چرم مصنوعی از پلیمرهای مصنوعی مانند پلییورتان یا پلیوینیل کلرید تشکیل شده است.
آزمایش سایش
چرم طبیعی در مقابل سایش مقاومتر از چرم مصنوعی است. با اعمال نیروی سایش بر روی چرم و بررسی میزان آسیب وارده میتوان به تشخیص نوع چرم پرداخت.
با توجه به مطالب ذکر شده، میتوان گفت که تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی با استفاده از روشهای سادهای همچون بررسی بافت، بو، آزمایشهای آب، حرارت، کشش، اسید و سوزن امکانپذیر است. اما لازم است که این آزمایشها با دقت و مهارت انجام شوند تا نتیجهگیری درستی صورت گیرد.